Inge en Nadia willen dat NMBS probleem met liften oplost
Twee GRIP-vrijwilligers laten hun ontevredenheid horen over de toegankelijkheid in Brussel-Centraal.
De drie enige liften om in Brussel-Centraal op de perrons te geraken, zijn regelmatig defect. Rolstoelgebruikers raken niet op het juiste perron, treinen moeten van spoor veranderen en perronchefs plooien zich dubbel om de reiziger met beperking tijdig aan boord te krijgen. Inge Ranschaert en Nadia Haddad, beiden actief binnen GRIP, kennen gelukkig wel hun rechten en ondernemen actie, samen met nog drie andere rolstoelgebruikers.
In een artikel in De Standaard (13 mei) wordt uitgebreid ingegaan op de problemen die ze ervaren en de brief die ze begin januari naar de NMBS en de minister van Mobiliteit stuurden.
Knelpunt in Brussel-Centraal
In Brussel-Centraal leidt één kleine lift, weinig toegankelijk voor rolstoelgebruikers, van de lokettenzaal op het gelijkvloers naar verdieping -1 en naar sporen 1 en 2, nog een verdieping lager. Voor sporen 3 en 4 en sporen 5 en 6 moet je vanaf -1 een andere lift nemen. Als de eerste lift niet werkt, kom je met een rolstoel dus flink in de problemen.
En dat gebeurt in het drukste station van het land meer dan geregeld. Al enkele jaren houdt Inge een dagboek bij van haar ervaringen met de NMBS en de defecten aan de drie liften. Enkel al in de jongste zes maanden stond ze 12 keer voor een lift die niet werkte, terwijl ze maximaal twee tot drie keer per week de trein neemt. Nadia, die nabij het Centraal station woont, kent het probleem ook. Haar elektronische rolstoel werd al beschadigd omdat de deuren van de lift blokkeren, andere reizigers moesten voor haar de deuren manueel opentrekken.
Uitstappen in een ander station
“Het gebeurt dat men weet dat de lift niet werkt, maar dat we niet verwittigd worden – terwijl we als rolstoelgebruikers onze reis 24u vooraf moeten reserveren - en in het station voor voldongen feiten komen te staan. Dan komen we bijvoorbeeld met de trein aan in Brussel-Centraal en dan zeggen ze dat we niet kunnen uitstappen omdat de lift niet werkt. De treindeuren gaan dicht en we zijn verplicht in Brussel-Noord uit te stappen en van daar terug te reizen om vanaf een ander perron met een andere lift naar boven te geraken. Dat is heel frustrerend als je een volle werkagenda en vergaderingen hebt.”
Rolstoelgebruikers zijn inderdaad verplicht hun treinrit 24 uur vooraf te reserveren, zodat perronchefs een hellend vlak kunnen klaarzetten om hen op de trein te helpen. In de periode 2016-2017 is voor 41 stations die meldingstijd overigens wel teruggedrongen tot 3 uur. Maar doet de lift het niet, dan moet de NMBS Infrabel contacteren om treinen te laten versporen naar een ander perron, waar de perronchef niet is voorbereid op de komst van rolstoelgebruikers en alles halsoverkop moet geregeld worden. Met stress en/of de nodige vertragingen tot gevolg. “Het NMBS-personeel doet zijn uiterste best. Ze vragen zelf dat we de zaak aanklagen, want dit is voor hen niet werkbaar”, stellen Inge en Nadia.
Brief aan minister en NMBS-top
In een brief van 6 januari 2018 vragen Inge en Nadia, samen met drie andere rolstoelgebruikers, aan minister van Mobiliteit François Bellot om de liftcapaciteit in het station op te voeren en de liften in de bestaande kokers te vervangen. Ze beroepen zich daarbij op het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een handicap, waarin toegankelijkheid en vervoer als burgerrechten zijn opgenomen. Minister Bellot reageerde tot nu toe nog niet, maar het gaat ook wel om een operationele kwestie.
Een kopie van die brief ging ook naar NMBS-CEO Sophie Dutordoir. Zij erkent in een antwoord dat de liften voor perrons 3/4 en 5/6 de jongste zes maanden (tot april 2018) elk tweemaal defect waren, noemt daarnaast de toestand van de hoofdlift “zorgwekkend” en zegt om “een volledige herziening” van de lift te hebben bevolen. Ze wijst er tegelijk wel op dat “de installatie van nieuwe liften een enorme impact zou hebben op de sporen” en haalt aan dat het centraal station gedeeltelijk beschermd is en een uitbreiding van de liftcapaciteit in die zin “niet evident” is.
Geen permanente oplossing
De CEO blijft op de vlakte over een permanente oplossing. Daarop in een nieuwe brief aangesproken, schrijft ze op 17 maart contact te zullen opnemen, tot op heden zonder gevolg. Inmiddels schakelden de groep rolstoelgebruikers ook Unia in, dat oordeelt dat het om discriminatie gaat en op 12 april de NMBS om een oplossing vraagt en haar officieel in gebreke stelt.
Wanneer een journalist van De Standaard begin mei om een stand van zaken vraagt, geeft NMBS-woordvoerder Bart Crols aan dat er maatregelen werden genomen om de deuren van de liften beter te beschermen, maar geeft hij tegelijk toe dat er in de afgelopen maand april nog drie incidenten waren geweest. “We houden dit scherp in de gaten. Het lijkt ons op dit moment niet nodig om de liften te vervangen of uit te breiden.”
Parlementaire vraag
Stefaan Van Hecke (Groen) stelde inmiddels een parlementaire vraag over de kwestie, die op moment van schrijven nog moet worden behandeld. “Deze toestand moet snel duurzaam worden opgelost, dit is onwaardig. Ik denk wel dat mevrouw Dutordoir de zaak lijkt te willen aanpakken, maar we wachten even af. Van minister Bellot verwacht ik dat hij afdoende antwoordt.”