Actie 2016 - PAB in onderwijs

PAB-assistenten nodig om inclusief onderwijs waar te maken

Het M-decreet, dat het vorige schooljaar in werking trad, heeft als bedoeling meer inclusie mogelijk te maken in de Vlaamse scholen. Het is echter duidelijk dat het M-decreet maar een eerste stap is en dat verdere maatregelen aangewezen zijn. Het is op korte termijn vooral nodig om voldoende ondersteuning te voorzien voor leerlingen met een beperking in het gewoon onderwijs. Waar nodig dus ook een persoonlijk assistent.

Wachtlijsten PAB zetten rem op inclusie

Het ontbreken van de toegang tot persoonlijke assistentie zet een rem op de uitwerking van het inclusief onderwijs in Vlaanderen. Heel wat ouders en jongeren wachten, soms al meer dan 5 jaar, op de toekenning van een Persoonlijk Assistentiebudget (PAB) vanuit het beleidsdomein welzijn. Dit komt doordat daar een lange wachtlijst is ontstaan. Concreet stonden er op 31 december 2015 1154 kinderen en jongeren op de wachtlijst en 144 jongvolwassenen tussen 18 en 21 jaar. Doordat te weinig budget wordt vrijgemaakt voor nieuwe PAB’s, neemt deze wachtlijst ook nauwelijks af.

Inclusie is een recht, assistentie ook

Artikel 24 van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (VRPH) geeft een duidelijke opdracht aan de overheid om een inclusief onderwijssysteem uit te werken. Het VN-Verdrag bepaalt ook dat leerlingen binnen dat inclusief onderwijs de nodige ondersteuning moeten krijgen om hun effectieve deelname aan het onderwijs te faciliteren (art. 24.2.e).

Een nieuw ondersteunsmodel met inbegrip met PAB-assistentie

Vanaf september 2017 zou er een nieuw ondersteuningsmodel kunnen opstarten voor leerlingen met een handicap in het gewoon onderwijs. GRIP roept mininister Crevits (onderwijs) en minister Vandeurzen (welzijn) op om de handen in elkaar te slaan en op korte termijn meer PAB’s vrij te maken voor leerlingen in het gewoon onderwijs. Zonder de nodige PAB’s zal het nieuwe ondersteuningsmodel immers tekort schieten en het recht op inclusief onderwijs voor heel wat leerlingen met een handicap niet waar maken.

Over het filmpje

Ouders die kiezen voor inclusief onderwijs moeten dit in Vlaanderen vaak zelf organiseren. Ze gaan op zoek naar vrijwilligers en werken een degelijke planning uit zodat hun kind de nodige ondersteuning krijgt. Dit was eerst ook de realiteit van Ann en Peter, ouders van Jorrit. GRIP ging op bezoek bij Jorrit en maakten een film over hoe assistent Jannick zijn leven, en dat van zijn ouders, veranderde.

Een leven zonder persoonlijk assistent

Jorrit (13 jaar) is geboren met een ernstige spierziekte. Zijn ouders kozen bewust voor inclusief onderwijs. Zonder assistentie vroeg dit van iedereen een enorme aanhoudende inspanning. Ann en Peter vertellen hoe ze zich de eerste jaren moesten behelpen met vrijwilligers. Dit liep niet zonder problemen. Een vrijwilliger kwam al eens niet opdagen en dan zat er niets anders op dan dat Ann of Peter verlof namen om mee met Jorrit naar school te gaan zodat hij toch ondersteuning kreeg. Toen Jorrit 6 jaar werd, kregen zijn ouders eindelijk het langverwachte persoonlijk assistentiebudget waarmee ze Jannick als persoonlijk assistent voor Jorrit in dienst konden nemen.

Persoonlijke assistent in de klas

In ‘#mijnassistent’ krijgen we een mooi beeld van de ondersteuning die een assistent kan bieden. Dit is voor elk kind of elke jongere verschillend. Jannick ondersteunt Jorrit bij het uitvoeren van schoolse activiteiten en participatie in de klas. Hij is ook een hulp bij activiteiten dagelijks leven (eten, jas aan en uit doen, toiletbezoek). Jannick zorgt er niet alleen voor dat Jorrit inclusief onderwijs kan volgen, door zijn assistentie is Jorrit minder vaak ziek. Beiden kennen elkaar nu zes jaar. Dit zorgt voor een vlotte samenwerking in vertrouwen, waarbij Jorrit zelf kan aangeven wat hij nodig heeft.

Geen luxe maar noodzaak

Vele kinderen wachten nog op een Persoonlijk Assistentiebudget (PAB) om een assistent te kunnen inzetten. Meer dan 1000 kinderen en jongeren staan op de wachtlijst. Velen al meer dan 5 jaar. Zij kunnen geen inclusief onderwijs volgen, tenzij hun ouders zelf een uitgebreid team samenstellen met vrijwilligers, studenten, en diensten of uit noodzaak beslissen dat een van beide ouders stopt met werken. Dit weegt heel zwaar op een gezin en is op lange termijn onhoudbaar. Of zoals Jorrit het zegt: “Als ik geen assistent zou hebben, dan zou ik het niet zo plezant vinden. Mama of papa zouden niet meer kunnen gaan werken om voor mij te zorgen."