"Blijf wie je bent" interview
Didier Peleman schreef een prachtig boek met gedichten en korte tekstjes. Voor GRIP is de inhoud heel bekend, want ze sluit heel nauw aan bij onze visie. Maar wat doet dit boek met iemand die niet met handicap bezig is?
interview met Frederik Mertens
De kleine fijne hoofdstukjes in het boek vertellen hoe Didier Peleman naar het leven kijkt. Het gaat over durven zijn wie je bent, durven dromen, en ervoor gaan om je dromen ook waar te maken. Het gaat erover dat iedereen talenten heeft en kwaliteiten en dat het fijn is om die te gebruiken en je te ontwikkelen als mens.
Nu, dat is in feite een universeel thema. Ook mensen die niet in hun persoonlijke leven met handicap te maken hebben zijn daar soms sterk mee bezig. Bijvoorbeeld bij beroepen zoals loopbaanbegeleider, of leerkracht.
We gingen op pad om zo iemand te zoeken... en vonden Frederik Mertens. Frederik is in zijn werk passioneel bezig mensen bewust te maken van hun talenten en interesses. Hij tracht ook verandering te brengen in organisaties waar nog niet iedereen een gelijkwaardige plaats inneemt. We vroegen hem het boek van Didier te lezen.
GRIP: Waar gaat het boekje voor jou over?
Frederik: Voor mij gaat het toch het meest over gelijkwaardigheid. En dat dat soms in heel kleine dingen zit die op het eerste zich heel oppervlakkig lijken maar die wel heel belangrijk zijn voor mensen met een handicap.
GRIP: Kan je een voorbeeld geven?
Frederik: Een voorbeeld is dat mensen met een beperking meer in de media zouden moeten kunnen komen. Nu is dat veel te weinig het geval. Dat gaat ten koste van hun zelfbeeld en het algemeen beeld over hen. Een ander voorbeeld: het is vaak moeilijk om binnen te raken in de openbare bibliotheek of het plaatselijk café. Die drempels kunnen vaak wegvallen door kleine aanpassingen. Of nog beter: ze zouden er in de eerste plaats al niet zijn, als personen met een handicap werden betrokken bij 't architecturaal ontwerp.
Er zijn heel veel van dergelijke voorbeelden en Didier Peleman rijgt ze aaneen in zijn boek.
GRIP: Wat viel je op toen je het boekje las?
Frederik: Ik ken geen mensen met een handicap en misschien illustreert dit net waar het verkeerd loopt. Ik heb geen collega’s met een handicap, nooit gehad, op school waren er ook geen, in mijn vrije tijd zie er ook geen. Hoe komt dat? Waar zijn ze? Er is dan toch weinig inclusie, denk ik.
GRIP: Je bent nog nooit iemand met een handicap tegengekomen?
Frederik: Ik weet wel dat een kennis in een centrum werkt in Oostakker leefgroep werkt. Het heet een dienstencentrum voor volwassen personen met een verstandelijke beperking.
Dat is zoals een bejaardentehuis voor gehandicapten. Die wonen daar echt.
GRIP: En die komen niet veel buiten?
Frederik: Eigenlijk is dat zoals met oudere mensen denk ik, die bijna niet buiten komen, of in een bejaardentehuis zitten, omdat niemand genoeg tijd heeft. Die zie je dan ook niet als je ze niet gaat bezoeken tenminste.
GRIP: Met dat verschil dat mensen met een handicap vaak nog veel jonger zijn en nog een heel leven uit te bouwen hebben.
Frederik: Ja. Ik herinner me van vroeger wel Kristof, iemand met syndroom van Down. Op het moment dat ik een vakantiejob deed in de bloemisterij, deed hij gewoon mee. In feite vonden we dat toen normaal.
GRIP: Je vond het vanzelfsprekend dat iedereen kon bijdragen?
Frederik: Ja. Door het boekje te lezen deed het me ook terugdenken aan een baas vroeger die zei: ‘voor dat project gaan we enkel met die en die persoon werken want dat zijn de besten’. Ik heb toen gezegd: ‘nee, we gaan het gewoon met deze mensen doen die hier nu aanwezig zijn.’ Waarom? Omdat iedereen belangrijk is. Als we onderscheid gaan maken en het is enkel de ‘beste’ die nog mag meedoen... dan is er op den duur nog maar 1 iemand aan het werk. Dus daar zit een fout in die redenering.
GRIP: Je bent zelf professioneel coach. Coachen van personen met een handicap heb je nog niet gedaan?
Frederik: Nee... maar de coaching zoals die wordt beschreven in het boek heb ik zo begrepen: een coach helpt de persoon om keuzes te maken en bij het dagelijks leven. hoe dit of dat doen. Welke besluiten te nemen. En ik dacht: goh, hebben we eigenlijk niet allemaal soms zo’n begeleiding nodig? En moet je dat woord ‘begeleiding’ dan niet vooral interpreteren als mensen betrekken bij alles en indien nodig helpen? Zelfs de hoogste piet heeft coaches nodig, kijk maar naar Obama.
GRIP: Heeft het boek je geleerd hoe je naar inclusie kan kijken?
Frederik: Samen kunnen we meer, heb ik onthouden, en dat is voor de schrijver inclusie. Het is een win-win zowel voor het individu als voor de samenleving of zelfs ook voor een organisatie.
GRIP: Diversiteit is een meerwaarde?
Frederik: Ja. Ik heb ook onthouden dat gelijkwaardigheid is niet gelijk aan gelijkheid. We zouden niet allemaal gelijk willen zijn, nee, iedereen is verschillend en dat is goed! Maar we moeten wel gelijkwaardig zijn, want we zijn allemaal mensen.
GRIP: Bekijk je dingen anders nadat je dit boekje gelezen hebt?
Frederik: Goh, ik denk niet echt anders nu. Ik deel eigenlijk wel vaak de ideeën die de schrijver verwoordt. Bijvoorbeeld ik vind het heel belangrijk dat iedereen betrokken wordt. Ik kan me erin opwinden als ik zie hoe een baas zijn medewerkers wegduwt om zelf te kunnen beslissen. Ik vind daarentegen dat iedereen zijn mening mag zeggen, en dat niemand uitgesloten wordt. Dat leidt ook tot betere en gedragen beslissingen.
GRIP: Dat klinkt als inclusie ;-)
Frederik: Ja, en het is voor mij wel vernieuwend om het zo te benoemen. Ik heb bij waar ik mee bezig ben nooit gedacht aan de leefwereld van inclusie en personen met een handicap. Ik stond daar niet bij stil. Het is fijn dat ik daar door dit boek nu ben op gewezen. Ik vind het belangrijk dat mensen daarvan bewust worden. Daarom alleen al ben ik blij dat dit boek er is.
GRIP: Dankjewel Frederik!
Blijf wie je bent: mijn visie over het leven
Je kan het boek kopen bij Didier Peleman.