ILGA-conferentie: op het kruispunt LGBTI en leven met een beperking

Op 22 en 23 november woonde GRIP vzw een conferentie bij van ILGA-Europe. LGBTI-activisten* met een beperking uit negen landen hebben er elkaar ontmoet. LGBTI is een Engelstalig letterwoord en staat voor: Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender and Intersex. De Nederlandse vertaling luidt: lesbisch, homo, biseksueel, transpersonen en intersekse personen. De foto is eigendom van ILGA-Europe. 

Een conferentie?

ILGA-Europe trekt de kaart van het kruispuntdenken of intersectionaliteit. Bij intersectionaliteit spreken we van onzichtbare aspecten zoals gender, etniciteit, inkomen, seksuele oriëntatie, gezondheid en leeftijd en hoe dit allemaal een invloed heeft op ieders positie binnen de samenleving. GRIP vzw wilde met zijn deelname leren over intersectionaliteit. Tijdens de tweedaagse conferentie leerden we elkaar kennen, keken we naar gelijkenissen en verschillen die er te vinden zijn in de landen en hoe we onze krachten kunnen aanwenden in onze doelstellingen. De groep kende een grote diversiteit. Die rijkdom werd gebruikt om van elkaar te leren. Zo heeft Oekraïne bijvoorbeeld juist wel personen met een beperking als schermgezicht op de nationale televisie, terwijl holebi's er uiterst moeilijk schermzichtbaarheid verkrijgen.

Alle activisten herkenden het gevoel te behoren tot een dubbele minderheid. Dit zorgt soms voor (innerlijke) conflicten en zet druk op je zijn. Jezelf zijn, zichtbaar zijn en geconnecteerd zijn met anderen zijn sleutels tot succes.

Jezelf (mogen) zijn

Jezelf (mogen) zijn is een sleutel tot succes als je leeft op het kruispunt LGBTI en leven met een beperking. Tot jezelf komen met ondersteuning van vrienden, familie, contextfiguren en anderen rond je heen zal je bewustmaken van je innerlijke krachten. Na die bewustwording zal je zelfverzekerd naar buiten treden. Een beperking is slechts een deel van wie we zijn. Wij erkennen de beperking, maar blijven niet bij de pakken neerzitten. Met humor en met hartstocht tonen wij de volle gelaagdheid van wie we zijn. Door ons in te zetten, ons te begeven onder de mensen, maken we hen bewust over de kijk op handicap én kijk op LGBTI. Hierin kan elk individu in het achterhoofd houden: het is OK als ik in die strijd, in mijn engagement even pauze moet nemen of rust. Ik rust vandaag om er morgen of volgende week te staan. Ja, wij behoren tot een groep van personen met een beperking die ook verliefd worden op mensen van hetzelfde geslacht of die willen dat onze genderkenmerken in lijn liggen met hoe we ons voelen. Ja, wij behoren tot de LGBTI gemeenschap en leven als bij toeval met een beperking. 

Negatieve beelden rond ons "anders zijn" laten we niet toe, niet bij anderen en niet bij onszelf. Want een negatieve kijk op wie wij zijn is de grootste handicap. Wij zijn experten over onze eigen handicap ervaring. Wij claimen en waarderen deze expertise in activisme en bewustwording in real life en online. 

Zichtbaar zijn

Wij willen onszelf tonen: wij zijn zichtbaar in de publieke ruimte, in het verenigingsleven, online en in media. Hierbij zijn flexibiliteit in prestatie, redelijke aanpassingen en fysieke en informatieve toegankelijkheid uiterst belangrijk. Dit moet voor de lange termijn gegarandeerd worden. Wij hebben het niet over zichtbaarheid als trofee, of "token". Het gevaar lonkt om de hoek dat wij vanuit een plichtmatig oogpunt mogen deelnemen, voor de galerij. Neen! Wij zijn zichtbaar en verheffen onze stem voor onze kunde, persoonlijkheid, talenten.  Ook in een visuele scène met torenhoge verwachtingen komen wij eraan. Wij tekenen in het verenigingsleven mee aan de activiteiten en uiten het DNA van de vereniging/samenleving in ons dagelijks doen. Als in een eerste stap enkelingen in dit opzet slagen, dan zullen zij een goed "actief/activistisch" voorbeeld zijn voor andere personen (met een handicap) die volgen. Wij komen uit ons "kot" en verlaten de vastgeroeste denkpatronen.

Wij zijn zichtbaar. #DisRainbow 

Geconnecteerd zijn

• met...andere personen (met en zonder een beperking): zo leren we van elkaar en wisselen we ervaring uit op een alledaags niveau. Als wij spreken met andere personen met een beperking, herkennen er erkennen we elkaar in de moeilijkheden, overwinningen en vreugdedansjes bij de vernietiging van drempels. Zo ontstaat er een gemeenschapsgevoel, waar we kracht kunnen uitputten om er morgen weer tegenaan te gaan. Als we spreken met personen zonder een beperking krijgen we meer verbondenheid en verankeren we onszelf in de lokale gemeenschap. Personen zonder een handicap hoeven geen schrik te hebben of in onmin te leven. Onbekend maakt onbemind? Kijk naar ons, personen van de LGBTI-gemeenschap die drempels ondervinden. Spreek met ons. Leer ons kennen. Wij willen hetzelfde als jullie. 
• met...professionals: binnen verenigingen/(koepel)organisaties van personen met een handicap is er weinig gekend over de LGBTI-gemeenschap, binnen LGBTI-organisaties of afdelingen is er op zijn beurt minder geweten over handicap.
  "There is a pressing need for ensuring that D/deaf people and people with disabilities experiences are fully acknowledged, visible and represented in the LGBTI-work and they are in leading positions". 
• met...onderzoekers: onderzoek naar personen met een handicap die tot de LGBTI-gemeenschap behoren is schaars. Enkele onderzoeken staan online: Oppression Squared (Engelstalig).  Extra onderzoek is nodig naar onze situatie: leven op het kruispunt LGBTI en leven met een beperking.
• met...personen wereldwijd, online: op die manier krijgen de rechten van mensen met een beperking uit alle hoeken van de wereld zichtbaarheid over de gehele wereld.  

Conclusie

Uit de conferentie van LGBTI-activisten met een beperking nemen we het volgende mee: 1 Wij zijn hier, 2 wij zijn LGBTI, 3 wij leven met een beperking en ervaren een handicap, 4 wij weten wat nodig is om volledig deel uit te maken van de LGBTI-gemeenschap: Niets over ons, zonder ons! #DisRainbow 

From the gathering of D/deaf and people with disabilities LGBTI activists, 2019: 1 We’re here, 2 we’re LGBTI , 3 we’re D/deaf and with disabilities and 4 we know what’s needed for our experiences to be fully included in our LGBTI communities.  Nothing about us, without us! #DisRainbow