Geweigerd op school: het verhaal van Merel

In een uitspraak van het Europees Comité voor Sociale Rechten (bekend gemaakt op 29 maart 2018) wordt Vlaanderen terecht gewezen wegens schendingen van het recht op inclusief onderwijs. Zo stelt dit comité onder meer vast dat er geen voldoende verweer bestaat wanneer scholen een leerling met een verstandelijke handicap weigeren. GRIP ging hierover in gesprek met Filip en Monica uit Ruislede;  hun dochter Merel (een meisje van 8 jaar met Downsyndroom) werd vorig jaar geweigerd.

GRIP: Jullie dochter volgt les in het gewoon onderwijs. Maar vorig jaar liep dit mis. Wat is er gebeurd?

Vorig jaar, na Nieuwjaar, werden we door de directie uitgenodigd voor een overlegmoment. Daar kregen we te horen dat er volgens hen geen mogelijkheid bestond opdat Merel zou starten in het eerste leerjaar. Wij schrokken daar erg van omdat Merel eigenlijk wel veel vorderingen maakte en zich goed voelde in de klas. Na een aantal discussies werd Merel uiteindelijk officieel uitgeschreven door het schoolbestuur.

GRIP: Waarom denken jullie dat de school heeft geweigerd?

Aanvankelijk dachten we dat de angst voor het onbekende te groot was, dat ze niet goed wisten hoe ze aan een inclusietraject moesten beginnen. Daarom nodigden we iemand uit van het Steunpunt voor Inclusie die de school toonde hoe een inclusietraject praktisch kan opgestart worden. We nodigden ook een mama uit met veel ervaring met inclusief onderwijs. Zij gaf heel wat concrete tips. De directie luisterde maar wilde niet in overleg treden om te zoeken naar oplossingen over hun bezorgdheden. Er was geen mogelijkheid tot constructief overleg. De directie argumenteerde dat de kenniskloof te groot was tussen Merel en haar klasgenootjes en dat inclusief onderwijs voor haar dus niet mogelijk was. Wij vonden het als ouders bijzonder jammer dat Merel op die school niet de kans kreeg om haar schoolloopbaan verder te zetten. Talloze internationale en Vlaamse studies ('Onderzoek Inclusief Onderwijs' door Geert Van Hove, Elisabeth De Schauwer en Kathleen Mortier (2005), UG) tonen immers aan dat inclusie wel kan werken en gunstig is voor de schoolse vaardigheden (Gert de Graaf , Down Up 109). Dit blijkt ook uit veel goede voorbeelden van geslaagde inclusietrajecten in Vlaanderen en in het buitenland.

GRIP: Wat heeft het CLB gedaan om jullie te helpen?

Het toenmalige CLB heeft niets gedaan om ons te helpen. Voor het CLB was de enige mogelijkheid voor Merel: buitengewoon onderwijs. De kennis over inclusie voor leerlingen type2 ontbrak. Toen we hen om hulp vroegen bij onze zoektocht naar een nieuwe school, kregen we te horen dat ze daar geen ervaring mee hadden.

GRIP: Hoe gaat het nu met Merel?

Met Merel gaat het heel goed. Ze voelt zich zeer goed in de klas, ze wordt ook graag gezien door haar klasgenootjes. Ze draait goed mee in het klasgebeuren. Om een voorbeeld te geven: als de kindjes om beurt moeten lezen, dan mag zij, als het haar beurt is, de woordjes nazeggen die haar buurman voorleest voor haar. Schitterende participatie toch! Ze mag ook veel taakjes uitvoeren in de klas, net als de anderen. Haar spreken is ook al veel vooruitgegaan. De samenwerking met de ondersteuners verloopt vlot.

GRIP: Hoe hebben jullie dit eigenlijk ervaren? En wat zijn de gevolgen voor jullie gezin?

Voor ons was deze periode heel moeilijk. Het gevoel hebben dat je kind uitgesloten wordt en dat je daar machteloos tegenover staat, dat was het ergste.

Omdat Merel niet in ons dorp naar school kan, heeft ze minder contact met dorpsgenootjes. Ook onze 2 jongere kinderen zijn van school veranderd. We vinden het maar evident dat ze samen naar dezelfde school gaan.

Nu moeten we ons wel beter organiseren, we moeten vroeger opstaan, we hebben een auto nodig om op school te geraken... daar hangt ook een kostenplaatje aan vast. Vroeger gingen we gewoon met de fiets.

We vinden het heel jammer dat er nog steeds zoveel weerstand bestaat tegen inclusief onderwijs. We hopen met onze getuigenis hierin verandering te brengen.