Baanbrekend vonnis! "Vlaanderen mag persoonsvolgende budgetten niet verminderen"

In een persbericht berichten advocatenbureau PROGRESS Lawyers Network en de heer Luc Demarez over een baanbrekend vonnis in het veld van het Recht op Ondersteuning van personen met een handicap. 

Lees het vonnis: 

Vonnis arbeidsrechtbank Kortrijk over actualisering persoonsvolgend budget 

Lees het persbericht, op 16/11/22 verschenen op www.dewereldmorgen.be hieronder of op https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2022/11/16/baanbrekend-vonnis-vlaanderen-mag-het-budget-van-meer-dan-tienduizend-personen-met-een-handicap-niet-verminderen/ 

Baanbrekend vonnis: Vlaanderen mag het budget van meer dan tienduizend personen met een handicap niet verminderen

De Vlaamse Regering verminderde in 2021 systematisch de persoonsvolgende budgetten voor personen met een handicap, de zogenaamde actualisering. Volgens de arbeidsrechtbank van Kortrijk is dit in strijd met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens en de Grondwet. Dit vonnis is een belangrijk precedent voor iedereen die hier het slachtoffer van is.

Minder dan beloofd

Tegen alle voorgaande beloftes en in alle stilte besliste de Vlaamse Regering in 2021 om de persoonsvolgende budgetten van meer dan 10.000 personen met een handicap die op de wachtlijst stonden te verminderen met duizenden euro per jaar. Dat kan niet volgens de arbeidsrechtbank.

Luc Demarez heeft spasticiteit aan de vier ledematen door een hersenverlamming. Hij is één van de personen die op de wachtlijst stond. “Ik woon zelfstandig en maak sinds 2002 gebruik van een budget. Mijn mantelzorg viel weg en mijn beperkingen werden erger waardoor ik een hoger budget nodig had. In 2019 werd dit goedgekeurd. Toch moest ik nog twee lange jaren wachten op het hogere budget. Als klap op de vuurpijl bleek dit nog eens bijna 7.000 euro per jaar lager dan dat mij was beloofd. Ik ging niet akkoord en trok naar de rechtbank.”

“De rechtbank oordeelt nu dat de vermindering van het budget in strijd is met het eigendomsrecht en met artikel 23 van de Grondwet. In artikel 23 staat dat verleende rechten niet mogen worden afgebroken en dat iedere persoon een menswaardig leven moet kunnen leiden. Door het budget van de heer Demarez te verminderen doet de Vlaamse Agentschap voor Personen met een Handicap afbreuk aan deze principes uit de Grondwet.” zegt Lies Michielsen, advocate bij PROGRESS Lawyers Network, die de heer Demarez bijstond in zijn zaak.

“Een buitenstaander kan zich niet steeds inbeelden wat het leven met een ernstige handicap inhoudt” vervolgt Luc Demarez, die ook voorzitter is van GRIP, de mensenrechtenorganisatie van en voor personen met een handicap. “Ik verloor door de vermindering 7,5u per week assistentie en ondersteuning om te leven en mee te draaien in de maatschappij. Concreet betekende dit dat ik op weekdagen van 12u30 tot 19u meestal alleen was en er niemand was om me te helpen bij toiletbezoek of het herpositioneren in de rolstoel.”

“Het is de eerste keer dat de arbeidsrechtbank zich uitspreekt over de vermindering van de budgetten, de zogenoemde ‘actualisering’” zegt advocate Lies Michielsen. “Dit proces is een opsteker voor iedereen die hier het slachtoffer van is.”

Wat vindt GRIP?

GRIP is heel opgetogen met de positieve uitspraak en deelt de conclusie dat dit vonnis een belangrijk precedent is voor iedereen die slachtoffer is van de "actualisering". Het is een opsteker voor de mensen die, net als Luc Demarez, in beroep zijn gegaan tegen het feit dat ze een verminderd budget kregen en naar een Arbeidsrechtbank zijn gestapt.

Het recht op ondersteuning mag niet met de voeten worden getreden. Het recht op een menswaardig leven komt dan in gevaar. Een regering moet zich bij het uitvaardigen van beleid houden aan de hogere kaders zoals mensenrechtenverdragen en de Grondwet. Anders gaat ze haar boekje te buiten.  

Raad van State

Volgens GRIP leidt de actualisering (een stukje van het Mozaïekbesluit - besluit van 5 maart 2021) tot een ongeoorloofde vermindering van de persoonsvolgende budgetten. Dit is de reden waarom GRIP de actualisering heeft aangevochten bij de Raad van State. We wachten nog op een uitspraak.

Financiële steun voor onze rechtszaak blijft heel welkom. Lees meer over onze zaak bij de Raad van State en hoe je financieel een steentje kan bijdragen: https://www.gripvzw.be/nl/artikel/530/op-naar-de-hoorzitting-bij-de-raad-van-state

Nieuwe gedupeerden

De eerstvolgende mensen die te maken zullen krijgen met de actualisering zijn de pakweg 1100 mensen in prioriteitengroep 2. Zij ondergaan niet enkel een halvering van hun budget waar ze mee op de wachtlijst staan, maar zullen ook de bijkomende actualisering er moeten bijpakken. Maar mensen zijn zich vaak niet bewust van die extra vermindering en dus ook niet dat ze ook dazrtegen in beroep zouden kunnen gaan bij de arbeidsrechtbank. Dit wordt niet duidelijk gecommuniceerd in de brief die ze kregen van het VAPH. 

Wat de optelsom van actualisering en halvering betekent in de cijfers voor de verschillende categorieën gebaseerd op P/B waarden werd berekend door de jurist Jos Huys. We stellen dit ter beschkking op onze website. Dit is belangrijk materiaal voor wie opkomt voor zijn of haar recht op ondersteuning. 

Lees de tekst van Jos Huys over De halvering van geactualiseerde persoonsvolgende budgetten

UPDATE 12/12/22: Let op: de Vlaamse regering besliste eind november 2022 om retroactief een indexering / verhoging van de reeds ter beschikking gestelde persoonsvolgende bdugetten door te voeren. Een aanpassing van de tekst "De halvering van geactualiseerde persoonsvolgende budgetten" van Jos Huys, met een aanpassing van de bedragen per budgetcategorie, is nog in de maak. 

Update 16/12/22: Standaard verzoekschrift voor wie maar een deelbudget krijgt door experiment in PG2 en naar de rechter wil stappen nu beschikbaar

We lieten een model verzoekschrift ontwerpen dat iedereen die gevat wordt door het experiment in PG2 die naar de rechtbank wil stappen, kan gebruiken. Advocaten kunnen hiermee het werk versnellen.

Bekijk hier ons artikel, het standaard verzoekschrift en de begeleidende brief bij het model verzoekschrift