De cumulmaatregel maakt de combinatie van inkomen uit arbeid en tegemoetkoming uit IVT tijdelijk meer mogelijk

Werken loont

Sinds januari 2024 geldt er een nieuwe maatregel voor wie na minstens twee jaar inactiviteit (terug) aan de slag gaat.
Als je als persoon met een handicap de stap zet naar een betaalde job, dan loont het wel degelijk om te werken; met deze nieuwe cumulregeling.

Vroeger ging het als volgt: als je IVT-gerechtigd bent en je inkomen steeg met 20% t.o.v. het vorige aanslagjaar, dan kreeg je het jaar erop een lagere tegemoetkoming op basis van een administratieve herberekening. Volgens GRIP vzw is de vermindering van de IVT in die herberekening te snel, met een te kleine voetvrijstellingen en gebeuren de gevolgen van overgang in inkomen te bruusk. Zie ook het artikel “loont het om te werken”?

Om sommige drempels weg te nemen, besloot de federale regering om de combinatie van een IVT met arbeidsinkomsten te vergemakkelijken. Dit weliswaar voor personen die aan de slag gaan na minstens twee jaren beroepsinactiviteit. Voor een specifieke groep van IVT-gerechtigden zal er gedurende 2 jaren een hogere vrijstelling zijn op inkomsten uit arbeid. Let wel, na die twee jaren zijn de oude rekenregels van toepassing.

De nieuwe combinatie of cumulregeling

Wie rechten op een IVT opent en minstens 2 jaren inactief was, kan gedurende 2 jaar een hogere vrijstelling krijgen op arbeidsinkomsten bij de berekening van de IVT. Let wel, na die twee jaren zijn de oude rekenregels van toepassing.

• 100 % voor de schijf van € 0 tot € 26.529,93;
• 50 % voor de schijf van € 26.529,93 tot € 31.835,91;
• 25 % voor de schijf van € 31.835,91 tot € 37.141,90.

Voor wie geen 2 jaren inactief is geweest, blijven de vrijstellingen op het arbeidsinkomen bij de berekening van de IVT onveranderd.

• 50% vrijstelling voor de schijf van €0 tot €6183,63;
• 25% vrijstelling voor de schijf van €6183,63 tot €9275,44.

Let wel: het gaat om het belastbaar inkomen per jaar (geïndexeerde bedragen). Dit verschilt van het netto-inkomen maandelijks gestort op je rekening.

Wie komt in aanmerking voor deze regeling?

• Je bent IVT-gerechtigd.
• Je bent op of na 1 januari 2023 gestart met werken.
• Je bent voordien minstens 2 jaar niet aan het werk geweest, schoolverlaters komen dus ook in aanmerking.
• Alle vormen van werk die belastbaar inkomen genereerden komen in aanmerking als werk: arbeid in loonverband, arbeid als ambtenaar, arbeid uit zelfstandige activiteit (in bijberoep/ erkend vrij beroep en kunstenaar) gelden als werk voor de periode van 2 jaren.

Mentaliteitswijziging

Deze maatregel is een belangrijke stap vooruit in het streven om mensen met een handicap de kans te geven om te werken, zonder daar financieel teveel aan te verliezen. Het werk om mentaliteitswijziging teweeg te brengen is echter nog niet volbracht. Als het doel is om personen met een handicap vlot de stap naar werk te laten zetten, moeten ook alle drempels weggewerkt worden of zo laag mogelijk gemaakt worden. Inclusief werkt houdt namelijk in dat mensen met een handicap of gezondheidsprobleem aan de slag kunnen op inclusieve werkplekken.

Belangrijk om te weten is dat als je gedurende de 2 jaar dat je gebruik kan maken van de maatregel, je IVT niet herzien wordt als werken toch niet lukt.
Als werken toch niet lukt of de tewerkstelling wordt beëindigd, dan kan je eventueel; en op basis van aantal gepresteerde dagen in je referte-periode; aanspraak maken op een (tijdelijke) werkloosheidsuitkering of een ziekte-uitkering. Let wel goed op: dit kan een impact hebben op zowel je IVT als je IT (integratietegemoetkoming). Dat is; als je ook rechten op IT opende. Je kan ook steeds opnieuw bij de FOD Sociale Zekerheid terecht om een nieuwe erkenning van verminderd verdienvermogen aan te vragen en zo opnieuw (gedeeltelijk) een IVT te krijgen.

Belangrijke aandachtspunten

Deze maatregelen lijkt een stap in de goede richting naar inclusieve tewerkstelling van personen met een handicap, maar toch hebben we hierbij zeven bedenkingen.

1. Je mag maar twee jaren gebruik maken van de maatregel. Dit kan net een drempel vormen voor mensen om de stap naar werk te zetten.
2. Wie nu al werk combineert met een IVT kan geen gebruik maken van de maatregel, je moet namelijk minstens twee jaren inactief zijn.
3. GRIP vzw betreurt dat niet alle IVT-gerechtigde personen in aanmerking komen voor de cumulregeling. Zowel omwille van de inactiviteitsbepaling als omwille van de andere voorwaarden voor tewerkstelling bij personen die een IVT combineren met een ziekte of invaliditeitsuitkering (meer informatie via de terug naar werk coaches).
4. De berekeningswijze is niet dezelfde als deze in het systeem toegestane arbeid werkhervatting waarbij je een ziekte-uitkering kan combineren met loon. Een nieuwe manier van werken, maakt het ingewikkeld om een overzicht te krijgen van de mogelijkheden.
5. Het is heel belangrijk voor ons dat mensen informatie krijgen over hoe de maatregel werkt en de financiële impact ervan zodat zij een geïnformeerde keuze kunnen maken. Deze nieuwe maatregelen zal ook nog geïntegreerd worden in de rekentool Jobcalc.
6. Sta stil bij de gevolgen van de tewerkstelling; zoals vb. de mogelijkse opening van rechten uit de verzekeringspijler (werkeloosheid of ziekte-uitkering) van de sociale zekerheid, na de beëindiging van die tewerkstelling; in het bijzonder als je een IVT én een IT gerechtigde persoon bent.
7. Het uiteindelijke en volledige effect van een tewerkstelling op de lange termijn/jaarbasis op je IVT weet je pas na meer dan 24 maanden.