Reactie GRIP op het advies van de VLOR ‘Een pleidooi voor strategische beleidsplanning om inclusief onderwijs te kunnen realiseren’

Onderwijs Reactie GRIP op het advies van de VLOR ‘Een pleidooi voor strategische beleidsplanning om inclusief onderwijs te kunnen realiseren’

Met het M-decreet zette het onderwijs in Vlaanderen in 2015 de eerste stappen richting een inclusief onderwijssysteem. De voorbije 5 jaar is het M-decreet al regelmatig bijgeschaafd en we zijn er nog niet. De Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) formuleerde op eigen initiatief een advies met betrekking tot inclusief onderwijs. In dit advies geven ze de richting aan waarin het onderwijs voor kinderen en jongeren met specifieke noden moet evolueren, zowel op de lange termijn als op de korte termijn.

De VLOR organiseerde, ter voorbereiding van dit advies, in totaal 5 dialoogtafels met: maatschappelijke middenveldorganisaties; andere beleidsdomeinen (Welzijn, Volksgezondheid, Werk, Kinderopvang); ouders en lerenden; ondersteuningsnetwerken en scholen; wetenschappelijke experten.

Het Netwerk Onderwijs van GRIP boog zich over het advies en kwam tot de volgende conclusies:

Inclusie is de ambitie

De VLOR blijft naar voren schuiven dat inclusie de ambitie is en pleit voor een haalbaar transitieproces steunende op 7 beleidsassen.

GRIP vindt het echter een gemiste kans dat de VLOR zijn advies nog steeds formuleert met een tweesporen onderwijs[1] in plaats van één inclusief onderwijssysteem. De definities inclusie en inclusief onderwijs blijven nogal vaag en zijn niet conform het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. Om te evalueren naar één inclusief onderwijssysteem dienen zowel gewoon als buitengewoon onderwijs op te gaan in een nieuwe onderwijsvorm: inclusief onderwijs. Dit betekent zeker niet het afschaffen van het buitengewoon onderwijs van vandaag op morgen. Er is een stappenplan nodig om als het ware een fusie van gewoon en buitengewoon onderwijs mogelijk te maken.

[1] Scholen voor gewoon onderwijs en scholen voor buitengewoon onderwijs

7 beleidsassen

Universal Design

De VLOR adviseert dat onderwijsveranderingen vanaf het begin moeten inspelen op wat alle leerlingen nodig hebben om goed te kunnen leren, dus ook de leerlingen met een handicap.

GRIP is grote voorstander van het Universal Design principe. Hoe minder uitzonderingen er nodig zijn, hoe meer iedereen als normaal wordt beschouwd en hoe minder er dus kan gediscrimineerd worden.

Een transversaal beleid

Via transversaal beleid wil de VLOR andere beleidsdomeinen zoals Welzijn, Gezondheid, Werk en Mobiliteit een actieve rol laten spelen om inclusief onderwijs te kunnen realiseren.

GRIP pleit al verschillende jaren voor een meer transversaal beleid binnen onderwijs. PAB’s kunnen bijvoorbeeld een belangrijke rol spelen in het meer realiseren van inclusief onderwijs. We vinden het dan ook spijtig dat de VLOR in dit advies geen aandacht besteedt aan het PAB.

Een continuüm aan leeromgevingen gebaseerd op een continuüm aan zorg

Het zorgcontinuüm vormt in het onderwijs de basis voor de begeleiding van leerlingen met specifieke onderwijsnoden. In het advies staat dan ook te lezen dat het verder uitbouwen van het zorgcontinuüm noodzakelijk is.

Ook GRIP vindt dit noodzakelijk en meer specifiek: fase 0 en 1 van het zorgcontinuüm hebben volgens GRIP nog veel groeimarge.

Uitklaren van de rol van het buitengewoon onderwijs

De VLOR geeft aan dat de plaats van het buitengewoon onderwijs in een inclusief onderwijssysteem dient herbekeken te worden. Maar de VLOR blijft vasthouden aan gesegregeerde settings voor bepaalde leerlingen.

GRIP had hier een progressiever advies verwacht. Onder een inclusief onderwijssysteem verstaat GRIP dat inclusief onderwijs voor alle leerlingen met een beperking de eerste optie is en dat zoveel mogelijk, in principe alle leerlingen, in dezelfde scholen en klassen les volgen: ‘Special education is a service, not a place’.

De leerling als voorwaardige partner bij het uittekenen van onderwijsleertrajecten

Net zoals de VLOR vindt GRIP dat een leerling inspraak moet hebben in zijn onderwijsleertraject. GRIP is zelf de mening toegedaan dat een leerling medezeggenschap en controle dient te krijgen over de middelen voor ondersteuning binnen het inclusief onderwijs.

De ouders als volwaardig partners

Voor GRIP is het een evidentie dat net zoals de leerlingen, ook hun ouders worden meegenomen als volwaardige partners in het onderwijsleertraject van hun kind.

Basisopleiding en professionalisering

Een veranderingsproces vraagt aanpassingen, zaken moeten anders worden aangepakt.  Zoals de VLOR aangeeft hebben de personeelsleden hierbij opleiding, professionalisering en ondersteuning nodig. Ook GRIP is die mening toegedaan.

Algemene conclusie

De Vlaamse Regering heeft een nieuw begeleidingsdecreet aangekondigd om het proces naar meer en betere inclusie in goede banen te leiden. Natuurlijk staat de timing nu onder druk door de coronacrisis. Maar het is vooral nog onduidelijk wat het nieuwe begeleidingsdecreet juist zal inhouden. We horen daar verschillende signalen rond. Voor GRIP staat voorop dat het recht op inclusief onderwijs versterkt wordt overeenkomstig de bepaling van de antidiscriminatiewetgeving en het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. 

GRIP vindt het belangrijk dat ook de verenigingen van personen met een handicap betrokken zijn bij deze belangrijk beleidsontwikkeling. We begrijpen dat de opmaak van een conceptnota vertraging oploopt, maar de coronacrisis mag geen excuus zijn voor een tekort aan betrokkenheid van de ouders en de leerlingen waar het hier om draait. De minister verwijst naar de VLOR. Maar in de VLOR is er geen formele vertegenwoordiging vanuit de verenigingen van personen met een handicap voorzien. Sinds het aantreden van minister Weyts is er nog geen enkel formeel contact doorgegaan tussen het kabinet en de grote groep verenigingen uit het middenveld van personen met een handicap. Wij zijn daar absoluut vragende partij naar. Er ligt trouwens al twee jaar een voorstel op tafel voor meer beleidsparticipatie waar niets mee gedaan wordt. Hier dreigt weer een nieuw decreet tot stand te komen zonder betrokkenheid van de ouders en de leerlingen waar het om draait. We kijken dus uit naar een initiatief van de minister om rond te tafel te gaan zitten en wat ons betreft voldoet de huidige werking van de VLOR daar niet aan.

Gerelateerde artikels

Onderwijs Mensenrechten GRIP reageert op TV-reeks Gewoon buitengewoon GRIP reageert op TV-reeks Gewoon buitengewoon 06 feb 2024 / Patrick Vandelanotte Onderwijs Het kenniscentrum Leerpunt is operationeel Het kenniscentrum Leerpunt is operationeel 30 nov 2023 / Seline Somers Onderwijs Commissie inclusief onderwijs is gestart Commissie inclusief onderwijs is gestart 30 sep 2023 / Seline Somers Onderwijs Wat betekent het Decreet Leersteun nu voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? Wat betekent het Decreet Leersteun nu voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften? 01 sep 2023 / Seline Somers Onderwijs Alweer een forse stijging van het aantal leerlingen in het buitengewoon onderwijs Alweer een forse stijging van het aantal leerlingen in het buitengewoon onderwijs 30 aug 2023 / Seline Somers Onderwijs Gaat de Vlaamse regering ermee akkoord dat minister Weyts het VN-Verdrag naast zich neerlegt? Gaat de Vlaamse regering ermee akkoord dat minister Weyts het VN-Verdrag naast zich neerlegt? 30 jun 2023 / Seline Somers Onderwijs Het fundament van het M-decreet ‘inschrijvingsrecht voor alle leerlingen in het gewoon onderwijs’ blijft overeind in het Decreet Leersteun Het fundament van het M-decreet ‘inschrijvingsrecht voor alle leerlingen in het gewoon onderwijs’ blijft overeind in het Decreet Leersteun 04 mei 2023 Onderwijs Waarom blijft minister Weyts aanhouden om leerlingen die niet voldoen aan de ‘norm’ uit te sluiten? Waarom blijft minister Weyts aanhouden om leerlingen die niet voldoen aan de ‘norm’ uit te sluiten? 24 apr 2023 / Seline Somers Onderwijs Toedienen van medische zorgen op school Toedienen van medische zorgen op school 06 apr 2023 / Seline Somers Onderwijs Ontwerp Decreet leersteun schiet tekort Ontwerp Decreet leersteun schiet tekort 30 mrt 2023 / Seline Somers Onderwijs GRIP lanceert mini-docu ‘SAMen inclusief onderwijs’ GRIP lanceert mini-docu ‘SAMen inclusief onderwijs’ Dat inclusief onderwijs mogelijk is, verdient alle aandacht. 20 mrt 2023 / Seline Somers Onderwijs  ‘Leer mij groeien’ over onderwijs en kinderrechten ‘Leer mij groeien’ over onderwijs en kinderrechten Op dinsdag 24 januari 2023, de Internationale Dag van het Onderwijs, stelden de Kinderrechtencoalitie de publicatie ‘Leer mij groeien’ over onderwijs en kinderrechten voor aan het grote publiek. GRIP ... 30 jan 2023 / Seline Somers Onderwijs Vlaamse parlementsleden Commissie Onderwijs ondergedompeld in inspirerende inclusietrajecten Vlaamse parlementsleden Commissie Onderwijs ondergedompeld in inspirerende inclusietrajecten 29 nov 2022 / Seline Somers Onderwijs Persbericht: De ouders van ‘baby’ Pia kiezen voor inclusief onderwijs Persbericht: De ouders van ‘baby’ Pia kiezen voor inclusief onderwijs 15 nov 2022 / Seline Somers Onderwijs Stop met het uitbreiden van het buitengewoon en investeer in kwalitatief inclusief onderwijs Stop met het uitbreiden van het buitengewoon en investeer in kwalitatief inclusief onderwijs 06 okt 2022 / Seline Somers Onderwijs Handvaten tot meer inclusief onderwijs Handvaten tot meer inclusief onderwijs 29 aug 2022 / Seline Somers Onderwijs Mensenrechten Vlaamse Regering verlaat met het Decreet Leersteun het pad van de echte inclusie Vlaamse Regering verlaat met het Decreet Leersteun het pad van de echte inclusie 11 jul 2022 / Patrick Vandelanotte Onderwijs Het Decreet Leersteun is nog niet voor morgen Het Decreet Leersteun is nog niet voor morgen Via de kranten hebben we vernomen dat het Decreet Leersteun, dat het M-decreet zal vervangen, opnieuw met een jaar wordt opgeschoven. 11 jun 2022 / Seline Somers Onderwijs Van M-decreet naar begeleidingsdecreet Van M-decreet naar begeleidingsdecreet 20 apr 2022 / Seline Somers Onderwijs Kijk jij ook naar de hoorzitting over de conceptnota Decreet Leersteun? Kijk jij ook naar de hoorzitting over de conceptnota Decreet Leersteun? 14 mrt 2022 / Seline Somers Onderwijs Het inschrijvingsrecht blijft ongewijzigd voor alle leerlingen Het inschrijvingsrecht blijft ongewijzigd voor alle leerlingen 13 jan 2022 / Seline Somers Onderwijs #meerambitievoorinclusiefonderwijs #meerambitievoorinclusiefonderwijs 1 september 2021: een nieuw schooljaar met heel wat uitdagingen voor leerlingen en leerkrachten maar ook voor onze minister van onderwijs Ben Weyts. 27 dec 2021 / Seline Somers Onderwijs Hoe meer buitengewoon onderwijs hoe beter. Is dit onderwijsbeleid wel legaal? Hoe meer buitengewoon onderwijs hoe beter. Is dit onderwijsbeleid wel legaal? 20 dec 2021 / Patrick Vandelanotte Onderwijs Onderwijsinspectie lanceert een app om in gesprek te gaan met alle onderwijsactoren Onderwijsinspectie lanceert een app om in gesprek te gaan met alle onderwijsactoren De onderwijsinspectie heeft een app gelanceerd: VOI.CE om in gesprek te gaan met alle actoren. 07 dec 2021 / Seline Somers Onderwijs Wat als busvervoer voor leerlingen buitengewoon onderwijs overbodig werd? Wat als busvervoer voor leerlingen buitengewoon onderwijs overbodig werd? Zoals jullie waarschijnlijk wel weten staat GRIP voor inclusief onderwijs. Waarom dit artikel dan met betrekking tot buitengewoon onderwijs? 03 dec 2021 / Seline Somers Onderwijs Reactie conceptnota Decreet leersteun Reactie conceptnota Decreet leersteun 28 aug 2021 / Seline Somers Onderwijs Welke vraag over het nieuwe Decreet Leersteun brandt er op jouw lippen? Welke vraag over het nieuwe Decreet Leersteun brandt er op jouw lippen? 27 aug 2021 / Seline Somers Onderwijs Koud Koud Birgit, een mama van 2 kinderen waarvan één kindje inclusief onderwijs volgt, schrijft neer hoe de communicatie van minister Weyts over de conceptnota Decreet Leersteun bij haar is binnengekomen. 29 jun 2021 / Seline Somers Onderwijs Minister Weyts neemt het recht op inclusief onderwijs niet serieus Minister Weyts neemt het recht op inclusief onderwijs niet serieus 28 jun 2021 / Seline Somers Onderwijs Persbericht: GRIP vraagt programmatiestop in het buitengewoon onderwijs Persbericht: GRIP vraagt programmatiestop in het buitengewoon onderwijs 16 jun 2021 / Seline Somers Onderwijs Welke juridische houvast hebben ouders bij de inschrijving van hun kind in een gewone school? Welke juridische houvast hebben ouders bij de inschrijving van hun kind in een gewone school? 01 apr 2021 / Seline Somers Onderwijs Kan een leerling met specifieke onderwijsbehoeften nog rekenen op zijn ondersteuner? Kan een leerling met specifieke onderwijsbehoeften nog rekenen op zijn ondersteuner? 23 mrt 2021 / Seline Somers Onderwijs Wat vertraagt momenteel volgens GRIP de verdere uitbouw van inclusief onderwijs? Wat vertraagt momenteel volgens GRIP de verdere uitbouw van inclusief onderwijs? 16 feb 2021 / Seline Somers Onderwijs Persconferentie over klacht inclusief onderwijs in Wallonië Persconferentie over klacht inclusief onderwijs in Wallonië 03 feb 2021 / Seline Somers Onderwijs De lessen starten op 1 september 2020. Mijn kind behoort tot een risicogroep. Kan mijn kind naar school? De lessen starten op 1 september 2020. Mijn kind behoort tot een risicogroep. Kan mijn kind naar school? 26 aug 2020 / Seline Somers Onderwijs Administratieve vereenvoudiging gemotiveerd verslag op komst Administratieve vereenvoudiging gemotiveerd verslag op komst 27 jul 2020 / Seline Somers Onderwijs GRIP volgt de klacht op over inclusief onderwijs bij het Europees Comité voor sociale rechten GRIP volgt de klacht op over inclusief onderwijs bij het Europees Comité voor sociale rechten Validity, vroeger MDAC (Mental Disability Advocacy Center), blijft met de steun van GRIP vzw de klacht bij het Europees Comité voor de Sociale Rechten in verband met inclusief onderwijs in Vlaanderen ... 23 jul 2020 / Seline Somers Onderwijs Beluister jij ook de podcasts over inclusief onderwijs van Unia? Beluister jij ook de podcasts over inclusief onderwijs van Unia? In 2 afleveringen kom je meer te weten over inclusief onderwijs. 15 mei 2020 / Seline Somers Onderwijs Netwerk onderwijs van GRIP maakt zich zorgen over de heropstart van de scholen Netwerk onderwijs van GRIP maakt zich zorgen over de heropstart van de scholen 12 mei 2020 / Seline Somers Onderwijs Wat is de stand van zaken van het nieuw begeleidingsdecreet? Wat is de stand van zaken van het nieuw begeleidingsdecreet? 04 mei 2020 / Seline Somers Onderwijs Wat vindt GRIP van het rapport ‘Evaluatie van het nieuwe ondersteuningsmodel’? Wat vindt GRIP van het rapport ‘Evaluatie van het nieuwe ondersteuningsmodel’? 29 apr 2020 / Seline Somers Onderwijs ‘Hefbomen voor inclusie’ – ouders vertellen ‘Hefbomen voor inclusie’ – ouders vertellen 20 apr 2020 / Seline Somers Onderwijs Ouders voor Inclusie overhandigde de bezorgdheden van ouders met betrekking tot het begeleidingsdecreet aan de minister Ouders voor Inclusie overhandigde de bezorgdheden van ouders met betrekking tot het begeleidingsdecreet aan de minister 03 apr 2020 / Seline Somers Onderwijs Rapport ‘Evaluatie van het nieuwe ondersteuningsmodel’ Rapport ‘Evaluatie van het nieuwe ondersteuningsmodel’ 23 mrt 2020 / Seline Somers Onderwijs Sofie studeert verder na een Individueel Aangepast Curriculum Sofie studeert verder na een Individueel Aangepast Curriculum 21 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs Sem wil geen les volgen in het buitengewoon onderwijs Sem wil geen les volgen in het buitengewoon onderwijs 20 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs Jonathan maakt zich zorgen over zijn diploma secundair onderwijs Jonathan maakt zich zorgen over zijn diploma secundair onderwijs 19 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs Alles valt of staat met een goed team en voldoende ondersteuning voor Lio Alles valt of staat met een goed team en voldoende ondersteuning voor Lio 18 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs De begeleiding van Ot is veel standvastiger dankzij het PAB-budget De begeleiding van Ot is veel standvastiger dankzij het PAB-budget 17 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs GRIP stelt voor: #onderwijs GRIP stelt voor: #onderwijs 14 feb 2020 / Seline Somers Onderwijs M-decreet en de zorg in het gewoon onderwijs: Rapport van het Rekenhof M-decreet en de zorg in het gewoon onderwijs: Rapport van het Rekenhof 07 jan 2020 / Seline Somers Onderwijs België volgt Europese onderwijsaanbevelingen onvoldoende op België volgt Europese onderwijsaanbevelingen onvoldoende op 06 jan 2020 / Seline Somers Onderwijs Word vrijwilliger in het Netwerk Onderwijs Word vrijwilliger in het Netwerk Onderwijs 28 okt 2019 / Marie Aeles Onderwijs Update adviesnota: Ondersteuning nodig in de gewone school Update adviesnota: Ondersteuning nodig in de gewone school In 2017 schreef GRIP een adviesnota over de ondersteuning in het gewoon onderwijs. Ondertussen is het nieuwe ondersteuningsmodel ingevoerd en bijgestuurd. Tijd voor een update van onze nota. 13 aug 2019 / Seline Somers Onderwijs Inclusie, ervaring uit het buitenland Inclusie, ervaring uit het buitenland Hoe ervaren Vlamingen inclusief onderwijs in het buitenland? 10 apr 2019 / Seline Somers Onderwijs VN-Verdrag Wat als... we nu eens werk zouden maken van één inclusief onderwijssysteem ? Wat als... we nu eens werk zouden maken van één inclusief onderwijssysteem ? GRIP streeft naar het recht op inclusief onderwijs. Naar aanleiding van een artikel in De Standaard (24 januari 2017) kregen we heel wat reacties van ouders die vinden dat hun kinderen best geholpen w ... 31 jan 2017 / Patrick Vandelanotte
Verberg submenu