Persbericht Freedom Drive 2022

Inkomen Mensenrechten Wonen Ondersteuning VN-Verdrag Persbericht Freedom Drive 2022

Vandaag betogen honderden personen met een handicap in Brussel in de Freedom Drive. "Wij willen ons leven in eigen handen hebben"

“Mensen met een handicap: wij willen ons leven in eigen handen hebben”

Uit heel Europa zijn mensen met een handicap afgereisd naar Brussel om tijdens de Freedom Drive op 27/09 te betogen voor hun rechten. Vanuit het Jubelpark stappen of rollen ze naar het Europees Parlement. Symbolische grafstenen, gedragen of aan de rolstoelen gebonden, verbeelden de problematiek. Nadia Hadad, woordvoerster van het Europees Netwerk voor Onafhankelijk Leven (ENIL), dat de Freedom Drive organiseert: “De grafstenen staan symbool voor onze mensenrechten. Die worden door onze regeringen genegeerd en begraven. In alle landen en ook in België krijgen we te weinig kansen om in de samenleving een waardig en onafhankelijk leven te leiden. Voldoende ondersteuning ontbreekt of we krijgen ze niet zelf in handen. We missen betaalbare en toegankelijke huisvesting, een job vinden is aartsmoeilijk en uitkeringen zijn te laag om van te leven. Daardoor belanden nog steeds veel personen met een handicap in aparte instellingen. Eens in een instelling worden we niet gesteund om er weer uit te geraken. Dit moet stoppen. Wij eisen respect voor personen met een handicap en voor onze rechten. Er moet méér geld worden geïnvesteerd, én het moet worden ingezet op inclusie.”

Hadad: “De betogers zijn stuk voor stuk mensen die in Europese landen het voortouw nemen in de strijd voor de rechten van personen met een handicap. Decennialang heeft men aparte instellingen uitgebouwd voor personen met een handicap. Naast wooninstellingen ook aparte scholen, aparte werkplaatsen, apart vervoer. De onaangepaste samenleving is onze grootste handicap. De aparte samenlevingen die men voor ons heeft gecreëerd houden onze inclusie tegen. Leven in instellingen beperkt je persoonlijke autonomie en vrijheid als mens. Je bent afhankelijk van de instelling en het personeel. Het tast je menselijke waardigheid aan. We hebben een revolutie nodig: de overtuiging dat een instelling de beste plek is voor een persoon met een handicap verlaten en het recht op een onafhankelijk leven in de maatschappij omarmen.”

België is één van de slechtste leerlingen

“Sinds 16 jaar worden we gesteund in ons streven door het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. We eisen niets meer en niets minder dan dat de landen die het verdrag goedkeurden het ook uitvoeren. Niet alleen ja zeggen maar ook ja doen. Ook België doet het niet goed. Nog steeds botsen personen met een handicap, jong en oud, op drempels om hun eigen leven te leiden in de samenleving. Het onderwijssysteem, de arbeidsmarkt en andere structuren in onze samenleving zijn niet aangepast aan de noden van personen met een handicap. Ze werken uitsluitend. Wie niet mee kan, wie te veel aanpassingen of ondersteuning nodig heeft, valt er uit. Het VN-Comité in Genève, dat de uitvoering van het VN-Verdrag opvolgt, heeft al jaren geleden zijn bezorgdheid geuit over het enorme aantal personen met een handicap dat in België in instellingsverband leeft.

Het VN-Comité droeg België op om een plan voor deïnstitutionalisering op te stellen en in te zetten op persoonlijke assistentie en ondersteuning om in de maatschappij te leven. Hadad: “Deïnstitutionalisering betekent bevorderen dat mensen met een handicap in de maatschappij kunnen leven en er ook ten volle aan kunnen deelnemen buiten de instellingen. Zo’n plan zou moeten voorkomen én genezen. We moeten vermijden dat er nog mensen noodgedwongen in een instelling belanden, én vergemakkelijken dat mensen die in instellingsverband leven stappen zetten naar een zelfstandig leven in de samenleving.”

Nadia Hadad benadrukt dat de evolutie naar een inclusieve samenleving een haalbare kaart is, als er politieke wil is. Hadad: “Er moet heel wat gebeuren maar de recepten zijn duidelijk. Je moet kritisch durven kijken naar onze systemen en ze aan te passen, personen met een handicap toegang geven tot de nodige ondersteuning en hen zelf de touwtjes in handen te geven. En inzetten op alle andere hefbomen voor inclusie: toegankelijke en betaalbare woningen, voldoende inkomen, een inclusief onderwijssysteem, het aanpassen van de arbeidsmarkt, toegankelijkheid van publieke ruimte, een goed toegankelijk openbaar vervoer. Het recht op een onafhankelijk leven geldt voor iedereen. Onafhankelijk betekent niet dat je niemand nodig zou hebben of alles zonder ondersteuning moet zien te organiseren. Het gaat erover dat je zeggenschap krijgt over wat voor jou belangrijk is en hoe jij wil leven.”

Om dit waar te maken moet er een verschuiving zijn van middelen voor instellingen naar investeringen in persoonlijke ondersteuning voor inclusie, stellen de Freedom Drivers. Hadad: “Wij verzetten ons tegen het beeld dat er niet voldoende middelen zijn, dit is een kwestie van politieke keuzes. Als er middelen worden besteed aan personen met een handicap, gaan ze nog altijd vooral naar instellingen en aparte structuren. Tegelijkertijd laat men na om de maatschappij inclusief te maken en aan te passen. Men investeert ook onvoldoende in persoonsgerichte ondersteuning en zorgt er niet voor dat mensen zelf de regie in handen krijgen van hun ondersteuning. We staan al jaren stil en gaan zelfs achteruit.”

In Vlaanderen bijvoorbeeld gaat het van kwaad naar erger. Wouter Beke ontnam de volwassenen die al jaren wachten op een budget maar niet in de hoogste prioriteitengroep zitten, de hoop op een budget. En hij besliste om de budgetten voor ondersteuning van kinderen en jongeren met een handicap aan de voorzieningen te laten vasthangen. Zijn opvolger Hilde Crevits volgt dit. Onbegrijpelijk. De wachttijd voor persoonlijke assistentie om je kind thuis en in de samenleving te laten opgroeien is intussen nog altijd vier keer langer dan voor een plek in een instelling. Door kinderen weg te duwen naar instellingen en hen te verhinderen in de maatschappij op te groeien begraaf je de toekomst.”

Persbericht Freedom Drive 2022

“Mensen met een handicap: wij willen ons leven in eigen handen hebben”

Update

Door Katrijn Ruts 27 sep 2022

Gerelateerde artikels