Het fundament van het M-decreet ‘inschrijvingsrecht voor alle leerlingen in het gewoon onderwijs’ blijft overeind in het Decreet Leersteun
Het Vlaams Parlement keurde op woensdag 3 mei 2023 het Decreet Leersteun goed. Enkel de partijen van de meerderheid (N-VA, Open VLD en CD&V) stemden voor het Decreet. Alle oppositiepartijen hadden bedenkingen waardoor ze zich onthielden of tegenstemden.
Decreet Leersteun versus M-decreet
Organisatie leersteuncentra
Het Decreet Leersteun gaat voornamelijk over de organisatie van leersteuncentra en de rechtspositie van de personeelsleden van deze centra.
De ondersteuning voor leerlingen met een handicap binnen het gewoon onderwijs wordt onder de vorm van leersteuncentra gebundeld in een beperkter aantal organisaties (maximum 47), die middelen krijgen voor directie, coördinatie en administratie. Maar het is al duidelijk dat deze onvoldoende zijn om een leersteuncentrum optimaal te organiseren.
De ondersteuningscentra ontvingen een urenpakket voor de ondersteuners, de leersteuncentra krijgen nu een puntenenveloppe waarmee ze ondersteuners kunnen aanstellen. Een ondersteuner met een masterdiploma zal echter meer punten kosten dan een ondersteuner met een bachelorsdiploma. Alle leerondersteuners zullen 36 klokuren moeten presteren.
Het is nog niet duidelijk of de leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften meer, minder of even veel ondersteuning zullen ontvangen.
Visie leersteuncentra
‘Art. 10.Het leersteuncentrum ontwikkelt een visie en beleid over leersteun.’
Dat een leersteuncentra 'een visie' moet ontwikkelen, klinkt heel vaag. Er wordt dus opengelaten of deze visie al dan niet dient overeen te komen met het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (VRPH). Zal de visie zijn "eerst gewoon onderwijs" of "elk kind op zijn plaats"? Zal er door de reorganisatie, de nieuwe verpakking, van de ondersteuningscentra meer gedragenheid komen om te streven naar meer inclusief onderwijs? Op deze vragen biedt het nieuwe decreet geen duidelijk antwoord.
Inschrijvingsrecht blijft identiek zoals beschreven in het M-decreet
Wat zegt het M-decreet (Decreet betreffende maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften)?
‘Artikel II.11. (01/01/2015- ...)
§ 2. Leerlingen die beschikken over een verslag als vermeld in artikel 15 worden door een school voor gewoon onderwijs onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. De school organiseert overleg met de ouders, de klassenraad en het CLB, over de aanpassingen die nodig zijn om de leerling mee te nemen in het gemeenschappelijk curriculum of om de leerling studievoortgang te laten maken op basis van een individueel aangepast curriculum.
Indien na het overleg de school de disproportionaliteit van de aanpassingen die nodig zijn, bevestigt, wordt de inschrijving ontbonden op het moment dat deze leerling in een andere school is ingeschreven en uiterlijk 1 maand, vakantieperioden niet inbegrepen, na de kennisgeving van de bevestiging van de disproportionaliteit.
Wanneer de school de aanpassingen wel proportioneel acht, komen deze leerlingen op dezelfde wijze als leerlingen met een gemotiveerd verslag in aanmerking voor aanvullende financiering of subsidiëring zoals van toepassing in het kader van het geïntegreerd onderwijs.’
Wat zegt het Decreet Leersteun? Zowel in het decreet basisonderwijs als codex secundair worden een aantal artikels als volgt aangepast:
‘Leerlingen die beschikken over een IAC-verslag of OV4-verslag,worden door een school voor gewoon onderwijs onder ontbindende voorwaarde ingeschreven. Het IAC-verslag of OV4-verslag maakt deel uit van de informatie die betrokken personen bij een vraag tot inschrijving aan de school bezorgen. Het ter beschikking stellen van het IAC-verslag of OV4-verslag door de betrokken personen gaat samen met de verbintenis van de school tot het organiseren van overleg met de betrokken personen, de klassenraad en het centrum voor leerlingenbegeleiding, binnen een redelijke termijn na de inschrijving over de aanpassingen die nodig zijn om de leerling mee te nemen in een gemeenschappelijk curriculum, in geval van een OV4-verslag met inzet van intensieve ondersteuning als vermeld in artikel 294,of om de leerling studievoortgang te laten maken op basis van een individueel aangepast curriculum. Ook als de school pas na de inschrijving kennisneemt van een IAC-verslag of OV4-verslag, uiterlijk gedateerd op de dag waarop de leerling in de betreffendeschool instapt, wordt de inschrijving van de leerling omgezet in een inschrijving onder ontbindende voorwaarde.’
‘Als de school na het overleg de aanpassingen die nodig zijn om de leerling mee te nemen in een gemeenschappelijk curriculum, proportioneel acht, heft het centrum voor leerlingenbegeleiding het IAC-verslag of OV4-verslag op of maakt het een GC-verslag op. Als de school na het overleg de aanpassingen die nodig zijn om de leerling mee te nemen in een gemeenschappelijk curriculum met intensieve ondersteuning, vermeld in artikel 294, of studievoortgang te laten maken op basis van een individueel aangepast curriculum, disproportioneel acht, wordt de inschrijving ontbonden op het moment dat die leerling in een andere school is ingeschreven en uiterlijk een maand, vakantieperioden niet inbegrepen, na de kennisgeving van de bevestiging van de disproportionaliteit.’
Wat wil dat nu zeggen? Dat er aan de procedure van het inschrijvingsrecht niets wordt veranderd. Dus het fundament van het M-decreet: het inschrijvingsrecht blijft gelden.
Aan leerlingen buitengewoon onderwijs wordt een groter bedrag gespendeerd dan aan leerlingen gewoon onderwijs
Leerlingen krijgen in het buitengewoon onderwijs meer ondersteuning dan in het gewoon onderwijs (cfr kostprijs per leerling naar onderwijsniveau). Wat als hetzelfde bedrag gebruikt zou worden voor inclusief onderwijs?
Waarom blijft Minister Weyts het tweesporenbeleid aanhouden?
Het valt op dat de opeenvolgende Vlaams Regering, ondanks de ratificatie van het VRPH, een tweesporensysteem blijft aanhouden. Zo stelt ook minister Weyts: “"Voor sommige leerlingen zal het buitengewoon onderwijs altijd de beste plaats zijn”.
Het aanhouden en bevoorrechten van een gesegregeerd buitengewoon onderwijs is zondermeer in strijd met het VRPH, dat vooropstelt dat we moeten evolueren naar een inclusief ondewijssysteem. Dit wordt ook duidelijk aangedragen door juridische experts.
GRIP vindt het dan ook spijtig dat de Vlaamse Regering niet voluit voor inclusief onderwijs gaat.
Inclusief onderwijs is de basis van zelfstandig wonen en inclusief werk. Op lange termijn is dat kostenbesparend voor de overheid want inclusief werken is bijdragen aan de economie en misschien één van de oplossingen voor de arbeidskrapte in Vlaanderen.
Meer info
- Info voor ouders
- Online infosessies op 9 mei 2023
-
In de voormiddag is er een algemene sessie over het decreet leersteun: Online infosessie decreet leersteun - 9 mei 2023 - 10u tot 11u30 (vlaanderen.be)
-
In de namiddag is er een sessie specifiek voor personeel: Online infosessie personeelsaspecten decreet leersteun - 9 mei 2023 - 15u30 tot 17u (vlaanderen.be)
-