Slechte cijfers zetten domper op 10 jaar VN-Verdrag

Gelijke kansenbeleid VN-Verdrag Slechte cijfers zetten domper op 10 jaar VN-Verdrag

Het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap blaast op 13 december 2016 10 kaarsjes uit. Maar op die 10 jaar zijn de rechten van personen met een handicap er niet op vooruit gegaan, integendeel. GRIP ontdekte deze slechte evolutie door cijfers op te vragen bij de Vlaamse overheid.

Tien jaar geleden bracht GRIP een aantal cruciale cijfers bij elkaar in de Inclusiespiegel 2006. We zijn die oefening nu opnieuw aan het doen, omdat we willen kijken of er verbetering is. Publicatie is voor begin volgend jaar, maar een aantal vaststellingen willen we nu al naar buiten brengen. Want de situatie is dramatisch: personen met een handicap zijn op alle vlakken nog altijd heel erg achtergesteld ten opzichte van de algemene bevolking. En de kloof is de laatste jaren zelfs nog vergroot.

Feiten

Het aantal personen met een handicap zonder middelbare schooldiploma is nog altijd dubbel zo groot. En het percentage mensen met een handicap met een hogeschool of universiteitsdiploma nog altijd dubbel zo laag. Ze zijn nog altijd enorm veel minder vaak aan het werk. Hun inkomenssituatie is nog steeds veel precairder dan die van personen zonder handicap. Ze komen zelfs nog minder goed rond dan vroeger. En zijn nu zelfs nog minder eigenaar van de woning waarin ze wonen dan mensen zonder handicap.

Opvallend blijft de zeer kwetsbare inkomenssituatie van veel personen met een handicap. Doordat mensen met een handicap meer van een uitkering leven, minder werken, minder eigenaar zijn van een woning, meer alleenstaand zijn, en daar bovenop nog extra kosten hebben door hun handicap of gezondheidstoestand hebben zij het veel moeilijker om rond te komen.

Natuurlijk beantwoordt niet elke persoon met een handicap aan dit slechte beeld. Er zijn zeker mensen met een handicap die hogere studies deden, die een gewone job hebben, een eigen huis, en goed rondkomen. Maar het algemene beeld is duidelijk nog altijd veel slechter dan dat van de algemene bevolking. En is er zelfs nog op verslechterd tegenover vroeger.

Wat vindt GRIP?

We betreuren het dat we vandaag zo’n slecht nieuws moeten brengen. Dit is een verjaardag in mineur. Maar de cijfers verwonderen ons niet. Want het Vlaamse beleid zet veel te weinig in op het systematisch ondersteunen van inclusie. Vlaanderen heeft decennialang altijd maar meer geld gestoken in aparte voorzieningen, een aparte samenleving waar personen met een handicap samen hun leven doorbrengen. Tehuizen, internaten, dagcentra, beschutte werkplaatsen, buitengewoon onderwijs, enz. Dit moet echt anders. Want heel veel overheidsgeld verdwijnt in die segregerende voorzieningen. Voor inclusie is er dan geen geld meer over.

Hoe kan het dan anders?

De uitdaging is om die zwaar gesubsidieerde segregerende structuren stilaan af te bouwen en de overheidsbudgetten te gaan inzetten voor aanpassingen en ondersteuning in de gewone samenleving. Zo investeer je in burgers die gestimuleerd worden hun talenten te ontwikkelen en te gebruiken. Denk aan individuele ondersteuning om tewerkstelling in een gewoon bedrijf mogelijk te maken, of een inclusief schooltraject, of een leven in een gewone thuis. Denk ook aan steun voor bedrijven en scholen om drempels weg te werken en personen met een handicap te verwelkomen. Denk aan meer betaalbare en toegankelijke woningen.

Dààr moeten de overheidsbudgetten naartoe. Die radicale ommezwaai moet het beleid durven maken. Zoniet zullen wij bij de 20ste verjaardag van het VN-Verdrag weer hetzelfde treurige beeld moeten geven. De plaats van een persoon met een handicap is IN de samenleving, niet in de marge ervan.

Uit eigen zak

Een grote blinde vlek zijn cijfers over hoeveel geld personen met een handicap uit eigen zak moeten betalen voor hulpmiddelen, zorg en ondersteuning. Neem bijvoorbeeld twee personen, met en zonder handicap met beiden een inkomen van 1100 euro. Bij de persoon met een handicap schiet van diezelfde 1100 euro vaak veel minder over om van te leven. Dat komt bijvoorbeeld doordat de hulpmiddelen die zij nodig hebben niet altijd of maar voor een deel worden terugbetaald door instanties zoals RIZIV of VAPH.

Ook moeten ze de kosten voor ondersteuning in het gezin en buitenshuis voor een deel of helemaal zelf betalen. Ofwel staan ze jaren op de wachtlijst voor een Persoonlijke AssistentieBudget (PAB), ofwel hebben ze er wel een maar is het te laag.

Personen met een handicap en ouders die systematisch elk jaar duizenden euro’s elk jaar uit eigen zak moeten bijleggen, zijn geen uitzondering.

Verschillende ministers en overheden schieten hier schromelijk tekort, zowel voor personen met lichtere als personen met zwaardere ondersteuningsnood. Hier is onderzoek en beleidsaandacht dringend nodig. Personen met een handicap en hun familie moeten niet zelf voor de kosten opdraaien van hun handicap. Hiervoor overheidsgeld vrijmaken is een kwestie van andere prioriteiten leggen.

Gerelateerde artikels

Werk Het recht op werken scherp gesteld Het recht op werken scherp gesteld Het VN-Comité maakt duidelijk hoe we het recht op werk voor personen met een handicap best toepassen. 19 jan 2024 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten Drie december is geen feestdag voor mensen met een handicap Drie december is geen feestdag voor mensen met een handicap GRIP schijft een schaduwrapport … en merkt veel pijnpunten bij inclusie en mensenrechten voor personen met een handicap. 01 dec 2023 / Patrick Vandelanotte VN-Verdrag Mijn handicap, mijn rechten! Omdat we geen tweederangsburgers zijn. Mijn handicap, mijn rechten! Omdat we geen tweederangsburgers zijn. 20 jaar GRIP in 2020. We duiken maandelijks in ons rijke archief en brengen voorbije acties en campagnes terug onder de aandacht. Op 3 december 2013, Internationale Dag voor Mensen met een Handicap ... 19 dec 2020 / Marie Aeles Mensenrechten VN-Verdrag Word vrijwilliger in het Netwerk Mensenrechten Word vrijwilliger in het Netwerk Mensenrechten 23 okt 2019 / Marie Aeles Wonen VN-Verdrag 10 punten om te respecteren 10 punten om te respecteren Het recht om te wonen en leven in de maatschappij en voldoende ondersteund worden: hoe kan men dit waarmaken? 01 jul 2019 / Katrijn Ruts Mensenrechten VN-Verdrag Het VN-Comité publiceerde zijn vragenlijst voor België Het VN-Comité publiceerde zijn vragenlijst voor België VN stelt kritische vragen over inclusie in Vlaanderen 04 jun 2019 / Xavier Deruytter Mensenrechten VN-Verdrag GRIP overlegt met VN-Comité in Genève GRIP overlegt met VN-Comité in Genève Op vrijdag 29 maart 2019 kaartte GRIP een aantal pijnpunten aan over het VN-Verdrag handicap. 18 apr 2019 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten VN-Verdrag Opleiding voor (mensenrechten)activisten Opleiding voor (mensenrechten)activisten Binnenkort start weer een training ‘Leren organiseren voor sociale verandering’. Wat, waar, hoe? We interviewden Roel Stynen van organisator Tractie. 12 nov 2018 / Katrijn Ruts Mensenrechten Bezorgd om de rechten van kinderen met een handicap Bezorgd om de rechten van kinderen met een handicap Op 1 maart verschenen de schaduwrapporten over de rechten van het kind. 09 mrt 2018 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten VN-Verdrag Freedom Drive Mars is aangekomen! Freedom Drive Mars is aangekomen! 300 personen met een handicap uit heel Europa hebben deelgenomen aan de 8ste Freedom Drive Mars. Lees het persbericht. 27 sep 2017 / Katrijn Ruts Wonen VN-Verdrag "Stop het institutionaliseren van mensen met een handicap." "Stop het institutionaliseren van mensen met een handicap." Persbericht GRIP: Richtlijnen Verenigde Naties noodzaken ander handicapbeleid. De Verenigde Naties hebben op 27 augustus 2017 een reeks historische richtlijnen uitgevaardigd voor de uitvoering van ... 14 sep 2017 / Katrijn Ruts VN-Verdrag Brochure "JA zeggen, JA doen" Brochure "JA zeggen, JA doen" De GRIP brochure "JA zeggen, JA doen": een reisgids voor parlementsleden en beleidsmakers bij de implementatie van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. 03 dec 2015 / Patrick Vandelanotte VN-Verdrag Tekst VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap Tekst VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap De Verenigde Naties nam op 13 december 2006 het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap aan. België nam dit verdrag aan (ratificatie) op 2 juli 2009. Lees hier de volledige tekst va ... 01 aug 2014 / Patrick Vandelanotte
Verberg submenu