VN-experts dringen aan op een plan voor deïnstitutionalisering voor mensen met een handicap.

Mensenrechten VN-Verdrag VN-experts dringen aan op een plan voor deïnstitutionalisering voor mensen met een handicap.

Experts van de VN tonen zich op heel wat punten bezorgd om het respect voor mensenrechten van personen met een handicap in België.

Dit blijkt uit een rapport met conclusies dat het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap op 10 september publiceerde.

Een van de voornaamste aanbevelingen is dat onze overheden een plan uitwerken voor deïnstitutionalisering dat ervoor zorgt dat mensen met een handicap zelfstandig en inclusief kunnen leven.

Mensenrechtenorganisatie GRIP roept ons land op om meteen aan de slag te gaan met deze aanbevelingen en een globaal plan voor inclusie op te nemen in het nieuwe beleid van de toekomstige federale en regionale regeringen.

Tweede beoordeling van België

Het VN-Comité inzake de Rechten van Personen met een Handicap (VN-Comité Handicap) houdt internationaal toezicht op de uitvoering van het VN-Verdrag Handicap. Vijftien jaar nadat Vlaanderen en België dit ondertekenden, vond deze zomer een tweede beoordeling plaats. Op donderdag 22 augustus werden vertegenwoordigers van België in Genève door het VN-Comité bevraagd, onder andere op basis van de input van GRIP en andere belangenorganisaties van personen met een handicap. Het VN-Comité komt nu naar buiten met zijn bevindingen, de concluding observations.

De ‘concluding observations’ over België kan u lezen op de website van de VN.

Positieve punten

In het begin van het rapport benoemt het Comité een aantal positieve punten. Dit is een vaste werkwijze bij deze concluding observations. Belangrijk punt is de opname van “het recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen” in de Belgische Grondwet (art. 22ter). Ook de oprichting van Inter (het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen) en NOOZO (de Vlaamse adviesraad voor personen met een handicap) krijgen aandacht.

Veel bezorgdheden en duidelijke aanbevelingen

Over 16 pagina’s spreekt het rapport ons land aan met bezorgdheden en aanbevelingen. Die gaan over uiteenlopende zaken zoals het ontnemen van beslissingsrecht, de beeldvorming in de media, het tekort aan inclusief onderwijs, de inkomenspositie van mensen met een handicap en de rol van de onafhankelijke monitororganen (Unia en VMRI).

Deze bezorgdheden en aanbevelingen lezen als tekorten bij de uitvoering van het VN-Verdrag dat 15 jaar geleden door ons land werd aangenomen. Op sommige punten wijzen de experts daarbij heel scherp op een tekort aan het respect voor mensenrechten van personen met een handicap.

Zo hekelt het Comité het Belgische systeem van internering: “Personen met een handicap kunnen rechtmatig van hun vrijheid worden beroofd vanwege hun handicap en het aantal geïnterneerde personen is gestegen tot meer dan 4.000.”

Of over het tekort aan steun aan gezinnen met een kind met een handicap: “Ondersteunende diensten voor kinderen met een handicap die thuis wonen zijn uiterst schaars, wat leidt tot hun toenemende institutionalisering en plaatsing in andere niet-inclusieve structuren.”

En ondanks het feit dat de Belgische overheden argumenteren dat ze veel investeren in de zorg en ondersteuning van mensen met een handicap, stelt het VN-Comité dat de lange wachtlijsten voor persoonlijke assistentie “het recht op zelfstandig wonen en op opname in de gemeenschap in de weg staan”.

GRIP is tevreden met de aanbevelingen op het vlak van onderwijs, werk, deïnstitutionalisering en inkomen.

In haar schaduwrapport schoof GRIP een aantal aandachtspunten naar voren en die vinden we terug in de aanbevelingen van de experten. We geven deze hier letterlijk weer.

Aanbeveling 48.b: “Ontwikkel een alomvattend overgangsplan en -strategie, met inbegrip van een gedetailleerd tijdschema en de nodige financiering, om gecoördineerd inclusief kwaliteitsonderwijs op verschillende beleidsterreinen te bevorderen, met specifieke stappen om te evolueren naar een inclusief kwaliteitssysteem voor onderwijs”.

Aanbeveling 55.a: “Een strategie en actieplan ontwikkelen en uitvoeren, van toepassing op federaal en regionaal niveau, om de overgang van personen met een handicap, met inbegrip van vrouwen met een handicap, van werkloosheid of tewerkstelling in beschutte werkplaatsen naar inclusieve tewerkstelling op de open arbeidsmarkt te vergemakkelijken”.

Aanbeveling 39.a: “Een effectieve deïnstitutionaliseringsstrategie ontwikkelen en uitvoeren, met tijdschema's, doelen, financiering en monitoring, die voorziet in verschillende vormen van huisvesting om personen met een handicap een werkelijke keuze te bieden over hoe en waar te wonen, en ervoor zorgen dat diensten in de gemeenschap beschikbaar zijn en personen met een handicap, waaronder personen met een verstandelijke en/of psychosociale handicap, hun recht om onafhankelijk te wonen effectief kunnen uitoefenen en in de gemeenschap kunnen worden opgenomen”.

Aanbeveling 59.a: “Ervoor zorgen dat het inkomen van personen met een handicap toereikend is om een menswaardig bestaan te leiden, onder meer door de volledige uitkering ter dekking van handicapgerelateerde kosten bij indiensttreding te handhaven”.

Deïnstitutionalisering

In haar schaduwrapport kaartte GRIP aan dat onze overheden geen plan voor deïnstitutionalisering kunnen voorleggen waarbij de investeringen in collectieve infrastructuren worden teruggeschroefd en er meer aandacht wordt besteed aan zelfstandig wonen in de maatschappij. Dit is dé belangrijkste hefboom om tot echte inclusie van personen met een handicap te komen. Het VN-Comité onderkent dit duidelijk. Alsook het belang om beroep te kunnen doen op persoonlijke assistentie.

Zo uit het Comité de bezorgdheid “dat er geen aanhoudende inspanningen zijn om het recht van personen met een handicap op zelfstandig wonen en opname in de gemeenschap te bevorderen” en “dat door een gebrek aan toegankelijke diensten om zelfstandig te leven in de gemeenschap, de meeste ouders van kinderen met een handicap kiezen voor niet-inclusieve en gesegregeerde diensten met betrekking tot school, vrije tijd, huisvesting”.

En over persoonlijke assistentie: “het Vlaamse en het Waalse Gewest hebben weliswaar persoonlijke assistentie voor volwassen personen met een handicap ingevoerd, maar het gebrek aan voldoende financiering heeft ertoe geleid dat aanvragers op onevenredig lange wachtlijsten worden geplaatst”.

Het Comité zal drie prioriteiten nauw opvolgen

Tussen alle aanbevelingen wijzen de experts drie prioriteiten aan waar er directe actie wordt verwacht en die nauw zullen worden opgevolgd. Deze drie prioriteiten zijn:

  • De wetgeving rond bewindvoering herzien.
  • De wetgeving en praktijk van internering hervormen.
  • Een strategie voor deïnstitutionalisering uitwerken en uitvoeren.

Grijp dit momentum aan voor een omslag naar echte inclusie

In 2030 moet België een nieuw rapport opmaken om verantwoording af te leggen over hoe de aanbevelingen van het Comité werden opgevolgd. Als mensenrechtenorganisatie van en voor personen met een handicap zal GRIP zeker opvolgen hoe werk wordt gemaakt van deze aanbevelingen.

GRIP roept alle overheden van ons land op om dit momentum nu te grijpen.

Nadia Hadad, bestuurslid van GRIP: “Het is hoog tijd dat België na 15 jaar er eindelijk eens werk van maakt om rechten van personen een handicap te respecteren. Iedere persoon met een handicap moet ongeacht de ondersteuningsnood op gelijke voet als alle andere Belgische burgers kunnen participeren in deze maatschappij. Het VN-Comité  dringt er op aan om een tijdgebonden inclusieplan op te maken met inbegrip van de nodige financiële technische en menselijke middelen.”

We staan aan het begin van een nieuwe legislatuur, zowel op regionaal als op federaal niveau. De aanbevelingen van het VN-Comité komen dus op een uitgelezen moment. Nadia Hadad: “De nieuwe regeringen hebben een unieke kans om nu een plan voor inclusie op alle domeinen te maken én het ook uit te voeren de komende jaren. We moeten ervoor zorgen dat dit VN-Verdrag geen dode letter blijft. Het is tijd om alle segregatie stop te zetten en een omslag te maken naar echte inclusie. Het is tijd voor duidelijkheid: blijven inzetten op buitengewoon onderwijs is niet de juiste weg naar inclusie, maatwerkbedrijven en dagcentra kunnen nooit het recht op inclusief werk vervangen, enzovoort”.

 

Meer info

 Patrick Vandelanotte - 0496 / 293111 - patrick@gripvzw.be

Gerelateerde artikels

Mensenrechten VN-Verdrag Houdt België zich aan het VN-Verdrag voor personen met een handicap? Houdt België zich aan het VN-Verdrag voor personen met een handicap? GRIP is in Genève om de rechten van personen met een handicap te verdedigen. 20 aug 2024 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten GRIP gaat met schaduwrapport naar VN-Comité in Genève GRIP gaat met schaduwrapport naar VN-Comité in Genève JA zeggen, JA doen?! 02 jul 2024 / Patrick Vandelanotte Inkomen Mensenrechten Nadia: “Waarom moet ik mijn meerkosten door mijn handicap zelf betalen? Daardoor beland ik in armoede” Nadia: “Waarom moet ik mijn meerkosten door mijn handicap zelf betalen? Daardoor beland ik in armoede” Nadia getuigt. 01 jul 2024 / Katrijn Ruts Onderwijs Mensenrechten VN-Verdrag Chadia: “Waarom wordt mijn dochter naar het buitengewoon onderwijs geduwd in plaats van haar inclusief onderwijstraject goed te ondersteunen?” Chadia: “Waarom wordt mijn dochter naar het buitengewoon onderwijs geduwd in plaats van haar inclusief onderwijstraject goed te ondersteunen?” Chadia getuigt. 01 jul 2024 / Katrijn Ruts Werk Mensenrechten VN-Verdrag Youri: “Waarom sta ik aan de zijlijn op de arbeidsmarkt? Waarom vind ik geen gepaste begeleiding naar werk?” Youri: “Waarom sta ik aan de zijlijn op de arbeidsmarkt? Waarom vind ik geen gepaste begeleiding naar werk?” Youri getuigt. 01 jul 2024 / Katrijn Ruts Mensenrechten Kijk op Handicap Kwinten: “Waarom laten de media personen met beperking niet vaker en op een inclusieve manier zien?” Kwinten: “Waarom laten de media personen met beperking niet vaker en op een inclusieve manier zien?” Kwinten getuigt. 01 jul 2024 / Katrijn Ruts Mensenrechten Kom naar de Freedom Drive 2024! Kom naar de Freedom Drive 2024! (Foto door CEJI, ENIL archief.) Workshops, een conferentie, een hoorzitting in het Europees Parlement, een betoging, gelijkgezinden van over heel Europa: pik ook iets mee, van 23/09 tot 25/09 in Bruss ... 26 jun 2024 / Katrijn Ruts Mensenrechten Ondersteuning Oproep actie 12 maart in Hasselt Oproep actie 12 maart in Hasselt Kom mee protesteren tegen de wachtlijst voor ondersteuning! 12 feb 2024 / Katrijn Ruts Mensenrechten Bruispunt Brugge: ontmoetingscafé verkiezingen Bruispunt Brugge: ontmoetingscafé verkiezingen zaterdag 2 maart - van 14u tot 17u (met ONT) 02 feb 2024 / Patrick Vandelanotte Werk Het recht op werken scherp gesteld Het recht op werken scherp gesteld Het VN-Comité maakt duidelijk hoe we het recht op werk voor personen met een handicap best toepassen. 19 jan 2024 / Patrick Vandelanotte Ondersteuning VN-Verdrag Vlaams Mensenrechteninstituut noemt wachtlijsten ontoelaatbaar Vlaams Mensenrechteninstituut noemt wachtlijsten ontoelaatbaar "De Vlaamse Regering moet de nodige budgetten ter beschikking stellen" 22 dec 2023 / Katrijn Ruts Draag je mensenrechten een warm hart toe? Draag je mensenrechten een warm hart toe? En wil je onze werking financieel ondersteunen? Leg dan eens wat mensenrechten onder je kerstboom! 14 dec 2023 / Hayat Adahchour Mensenrechten Drie december is geen feestdag voor mensen met een handicap Drie december is geen feestdag voor mensen met een handicap GRIP schijft een schaduwrapport … en merkt veel pijnpunten bij inclusie en mensenrechten voor personen met een handicap. 01 dec 2023 / Patrick Vandelanotte Hoe kan de volgende regering aan inclusie werken? Hoe kan de volgende regering aan inclusie werken? Met een verkiezingsdossier voedt GRIP de politieke partijen voor een beleid waarin mensenrechten en inclusie voorop staan. 28 jul 2023 / Katrijn Ruts Mensenrechten Ondersteuning Steun GRIP bij juridische acties Steun GRIP bij juridische acties Vind jij ook dat mensen met een handicap recht hebben op een menswaardig leven en zelf keuzes maken? Ja? Steun onze juridische acties voor het recht op ondersteuning! 13 dec 2022 / Hayat Adahchour Gelijke kansenbeleid Mensenrechten VN-Verdrag Visies op handicap “Na 27 jaar zijn we nog steeds pioniers” “Na 27 jaar zijn we nog steeds pioniers” Persephone: op het kruispunt tussen gender en handicap. 29 nov 2022 / Katrijn Ruts Mensenrechten Wonen Ondersteuning 27 september 2022: betogen voor onze rechten! 27 september 2022: betogen voor onze rechten! Morgen is het zo ver! Voor de tiende keer trekt de Freedom Drive door Brussel. Jij komt toch ook? 13 sep 2022 / Katrijn Ruts Mensenrechten Ondersteuning VN-Verdrag Kom naar de Freedom Drive 2022 ! Kom naar de Freedom Drive 2022 ! Doe energie en inspiratie op via ontmoetingen, workshops, conferentie en een krachtige optocht voor het recht op een onafhankelijk leven. Elke persoon telt! 16 aug 2022 / Katrijn Ruts Onderwijs Mensenrechten Vlaamse Regering verlaat met het Decreet Leersteun het pad van de echte inclusie Vlaamse Regering verlaat met het Decreet Leersteun het pad van de echte inclusie 11 jul 2022 / Patrick Vandelanotte Gelijke kansenbeleid Mensenrechten Het nieuwe Vlaams Mensenrechteninstituut van Bart Somers roept vragen op Het nieuwe Vlaams Mensenrechteninstituut van Bart Somers roept vragen op 01 jul 2022 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten Ondersteuning Rechters nodig om het recht op ondersteuning te beschermen Rechters nodig om het recht op ondersteuning te beschermen 15 apr 2022 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten Themareeks over inclusie Themareeks over inclusie GRIP en HuisvandeMens organiseren een themareeks over inclusie en rechten van personen met een handicap. 08 apr 2022 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten Oorlog in Oekraïne: aandacht nodig voor mensen met een handicap Oorlog in Oekraïne: aandacht nodig voor mensen met een handicap Als zelforganisatie van mensen met een handicap is GRIP in het bijzonder bezorgd om de mensen met een handicap in Oekraïne. 06 mrt 2022 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten Ondersteuning Op naar de hoorzitting bij de Raad van State! Op naar de hoorzitting bij de Raad van State! De volgende horde in onze juridische actie #neetegennógminder is genomen. Lees hier de laatste update. 09 feb 2022 / Lynn Formesyn Ondersteuning #Neetegennógminder: steun onze juridische actie! #Neetegennógminder: steun onze juridische actie! Geef mensen met een handicap recht van spreken! 29 jun 2021 / Lynn Formesyn Mensenrechten Ondersteuning Stap jij mee met GRIP naar de Raad van State? Stap jij mee met GRIP naar de Raad van State? Mensenrechtenorganisatie GRIP onderzoekt samen met Progress Lawyers Network een stap naar de Raad van State voor de nietigverklaring van een besluit van de Vlaamse Regering dat de rechten van een groe ... 09 jun 2021 / Lynn Formesyn VN-Verdrag Mijn handicap, mijn rechten! Omdat we geen tweederangsburgers zijn. Mijn handicap, mijn rechten! Omdat we geen tweederangsburgers zijn. 20 jaar GRIP in 2020. We duiken maandelijks in ons rijke archief en brengen voorbije acties en campagnes terug onder de aandacht. Op 3 december 2013, Internationale Dag voor Mensen met een Handicap ... 19 dec 2020 / Marie Aeles Mensenrechten VN-Verdrag Word vrijwilliger in het Netwerk Mensenrechten Word vrijwilliger in het Netwerk Mensenrechten 23 okt 2019 / Marie Aeles Wonen VN-Verdrag 10 punten om te respecteren 10 punten om te respecteren Het recht om te wonen en leven in de maatschappij en voldoende ondersteund worden: hoe kan men dit waarmaken? 01 jul 2019 / Katrijn Ruts Mensenrechten VN-Verdrag Het VN-Comité publiceerde zijn vragenlijst voor België Het VN-Comité publiceerde zijn vragenlijst voor België VN stelt kritische vragen over inclusie in Vlaanderen 04 jun 2019 / Xavier Deruytter Mensenrechten VN-Verdrag GRIP overlegt met VN-Comité in Genève GRIP overlegt met VN-Comité in Genève Op vrijdag 29 maart 2019 kaartte GRIP een aantal pijnpunten aan over het VN-Verdrag handicap. 18 apr 2019 / Patrick Vandelanotte Mensenrechten VN-Verdrag Opleiding voor (mensenrechten)activisten Opleiding voor (mensenrechten)activisten Binnenkort start weer een training ‘Leren organiseren voor sociale verandering’. Wat, waar, hoe? We interviewden Roel Stynen van organisator Tractie. 12 nov 2018 / Katrijn Ruts Wonen VN-Verdrag "Stop het institutionaliseren van mensen met een handicap." "Stop het institutionaliseren van mensen met een handicap." Persbericht GRIP: Richtlijnen Verenigde Naties noodzaken ander handicapbeleid. De Verenigde Naties hebben op 27 augustus 2017 een reeks historische richtlijnen uitgevaardigd voor de uitvoering van ... 14 sep 2017 / Katrijn Ruts Gelijke kansenbeleid VN-Verdrag Slechte cijfers zetten domper op 10 jaar VN-Verdrag Slechte cijfers zetten domper op 10 jaar VN-Verdrag Het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap blaast op 13 december 2016 10 kaarsjes uit. Maar op die 10 jaar zijn de rechten van personen met een handicap er niet op vooruit gegaan, ... 12 dec 2016 / Katrijn Ruts VN-Verdrag Brochure "JA zeggen, JA doen" Brochure "JA zeggen, JA doen" De GRIP brochure "JA zeggen, JA doen": een reisgids voor parlementsleden en beleidsmakers bij de implementatie van het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. 03 dec 2015 / Patrick Vandelanotte VN-Verdrag Tekst VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap Tekst VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap De Verenigde Naties nam op 13 december 2006 het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap aan. België nam dit verdrag aan (ratificatie) op 2 juli 2009. Lees hier de volledige tekst va ... 01 aug 2014 / Patrick Vandelanotte
Verberg submenu