GRIP steunt protest tegen afschaffing Brussels PAB

Ongebegrijpelijk en onbeschaamd: persoonlijke assistentie wordt van de kaart geveegd in Brussel.
Begin deze week werden we opgeschrikt door verontrustend nieuws uit Brussel. Het proefproject met het Brusselse Persoonlijke Assistentie Budget (afkorting in het Frans: BAP) wordt zonder meer stopgezet. Het wordt niet vervangen door een volwaardig systeem.
Het recht op persoonlijke assistentie kon 15 jaar lang al enkel door 44 personen worden uitgeoefend. In plaats van een echte wetgeving te maken, liet met het BAP sudderen in een zeer beperkt proefproject. Men verzuimde er een echte wetgeving van te maken. Zelfs aan dit proefproject komt nu een eind. Persoonlijke assistentie wordt in Brussel van de kaart geveegd in plaats van versterkt.
Wat vindt GRIP?
De autonomie en inclusie van personen met een handicap wordt hiermee nog bemoeilijkt in plaats van ondersteund. Terecht komt hiertegen protest. Dit is de omgekeerde wereld. GRIP steunt dit protest en zal er bij de betrokken beleidsmakers voor pleiten om het BAP te behouden en de toegang tot het systeem te verbeteren. De ambitie zou moeten zijn om de mogelijkheid om een BAP aan te vragen én ook te krijgen eindelijk te verankeren in de wetgeving.
Meer informatie
We maakten ook zes filmpjes van 1 minuut waarin mensen die gebruik maken van persoonlijke assistentie uitleggen waarom dit zo belangrijk is.
Open brief
De open brief verscheen ook op de website van ENIL, het European Network on Independent Living.
Lees hieronder de vertaling van de open brief in de krant Le Soir.
OPEN BRIEF: “Handicap: het budget voor persoonlijke assistentie wordt in Brussel afgeschaft. Het belichaamt echter een recht, geen voorrecht.”
Een collectief van begunstigden van het Persoonlijk Assistentie Budget (BAP) protesteert tegen de sociale achteruitgang die mensen met een beperking vanaf 2025 zullen ervaren. Iriscare heeft besloten dit proefproject, dat in 2007 in Brussel van start ging, stop te zetten. Vandaag zien 44 mensen met een handicap hun autonomie veranderen door dit besluit, zonder de meer dan 200 mensen op de wachtlijst te vergeten!
In 2024 wordt België, zowel in de aanbevelingen van het Comité van Deskundigen van de Verenigde Naties, in die van het parallelle rapport van Unia, als in de richtlijnen van de Europese Commissie voor zelfstandig wonen, regelmatig gevraagd om een echt deïnstitutionaliseringsplan op te stellen en deze reconversie mogelijk te maken via persoonlijke assistentiebudgetten. Iedereen merkt op dat de financiering vooral naar instellingen gaat.
Desondanks besluit Brussel, de hoofdstad van Europa, om de vooruitgang stop te zetten en het BAP dat momenteel aan 44 mensen met een handicap is toegekend, in te trekken. Het blokkeert de toegang tot anderen, in afwachting van de autonomie van keuze.
Sinds 2009 is het BAP, ondersteund door de vereniging AccessAndGo-ABP, als proefproject actief in Brussel. Maar in tegenstelling tot Wallonië en Vlaanderen, waar de regering zich ertoe heeft verbonden de wachtlijst drastisch terug te dringen, heeft geen enkele wetgeving het levenslicht gezien om de duurzaamheid ervan te garanderen. Resultaat: levens die dag in dag uit worden opgebouwd en door een bestuursbesluit plotseling worden afgebroken.
Het BAP: een instrument voor autonomie en inclusie
Het Brusselse BAP is een van de weinige publieke initiatieven die mensen met een handicap, ongeacht hun leeftijd of type handicap, in staat stelt te profiteren van ondersteuning op maat. Dit budget, berekend op basis van reële behoeften, biedt hen de mogelijkheid om hun dagelijks leven te organiseren volgens hun keuzes: hulp bij essentiële levensdaden (opstaan, eten, bewegen), huishoudelijke taken, sociale en professionele activiteiten en meer.
Het BAP symboliseert een fundamenteel recht: het recht om waardig te leven en te kiezen hoe je je leven wilt inrichten. Het afschaffen of beperken van dit recht betekent het opleggen van gestandaardiseerde en vaak ontoereikende oplossingen aan mensen met een handicap. Waarom accepteren wat we zouden weigeren aan welke andere categorie burgers dan ook?
Een kwestie van waardigheid, niet van medelijden
Het BAP belichaamt een recht, geen voorrecht. De implementatie ervan, 15 jaar geleden, werd geprezen als een significante verandering in de mentaliteit en in de vertegenwoordiging van mensen met een handicap. Vergeleken met andere diensten biedt deze financiering hen de mogelijkheid om:
- Het recht om hun activiteiten op het gewenste tijdstip te kiezen.
- Het recht om hun assistenten in dienst te nemen en te beheren.
- Het recht om als koppel of als gezin te leven zonder volledig afhankelijk te zijn van hen, dankzij steun die hun wensen en behoeften respecteert.
- Het recht op ondersteuning bij het uitoefenen van de rol van ouders. Dankzij persoonlijke begeleiding die hun tekortkomingen compenseert, kan een gehandicapte moeder of vader passende hulp organiseren om voor hun kinderen te zorgen.
- Het recht om van accommodatie te veranderen met behoud van uw eigen budget.
- Het recht op echte autonomie, zoals het inhuren van iemand om hen te helpen organiseren en floreren.
- Het recht van degenen die dicht bij een persoon met een handicap staan, op hulp en menselijke steun, zodat zij ook hun gezins- en professionele verantwoordelijkheden kunnen opnemen.
Stel je een wereld voor waarin ieder mens, ongeacht zijn fysieke of cognitieve capaciteiten, kan beslissen of hij wil werken, theater doen, tuinieren, op vakantie gaat of… gewoon niets doen. Het BAP maakt dit mogelijk!
Een eenzijdige en regressieve beslissing
Door dit schuchtere begin van deïnstitutionalisering, dat na lange jaren van strijd tot stand is gekomen, te onderbreken, onder het voorwendsel dat er te veel kandidaten op de wachtlijst staan en dat slechts een bevoorrechte groep daarvan profiteert, negeert Iriscare alle reeds genoemde aanbevelingen en ontneemt ze burgers met een handicap de kans om fundamenteel recht.
Op basis van de redenering van de Brusselse administratie kunnen we ook van de ene op de andere dag alle instellingen met een wachtlijst sluiten, alle woningen en opvangcentra sluiten waar dezelfde “bevoorrechte” bewoners wonen, inkomenscriteria opleggen om er toegang toe te krijgen… Sterker nog, van de ene op de andere dag solliciteren , aan collectieve structuren wat we doen met het Brusselse BAP. Laten we even serieus blijven! Het besluit van Iriscare weerspiegelt een totaal onbegrip van het concept van zelfstandig leven en inclusie: het gaat er niet om mensen in het “centrum” van een institutioneel systeem te plaatsen, noch om hen te begeleiden bij hun keuze voor hulp, maar om hen de mogelijkheid te geven om aan de middelpunt van hun leven en om volledig deel uit te maken van de gemeenschap.
Sociaal-economische kwesties
De afschaffing van de BAP vindt plaats in een toch al moeilijke context voor mensen met een beperking. Ze worden dagelijks geconfronteerd met uitdagingen en ondervinden de volle gevolgen van de economische en energiecrisis. Complexe administratieve procedures, beperkte toegang tot zorg, uitsluiting van de verzekering voor poliklinische en ziekenhuiszorg, vermindering van de vergoeding van individuele hulp sinds de zesde staatshervorming, andere extra kosten die verband houden met een handicap (met name voor verplaatsingen, het vinden van huisvesting) al deze elementen kunnen een burger heel snel in armoede en sociaal isolement brengen.
Onze eisen
Gezien deze onaanvaardbare achteruitgang eisen wij:
- 1. Behoud van de financiering voor het BAP in Brussel.
- 2. Legaliseer het BAP in Brussel overeenkomstig artikel 19 van het Verdrag van de Verenigde Naties, de aanbevelingen van het Comité voor Personen met een Handicap, die van Unia en het advies van de Europese Commissie. Genoeg met de instabiliteit!
- 3. Geef kredieten een andere bestemming en geef voorrang aan persoonlijke assistentie boven financieringsinstellingen.
- 4. Koppel het recht op BAP niet aan het gezinsinkomen.
- 5. Erken de diversiteit aan behoeften zonder vooroordelen, of het nu gaat om fysieke of mentale ondersteuning.
- 6. Respecteer de levenskeuzes van mensen met een beperking. Wie kan beter prioriteiten stellen dan zij?
- 7. Zorg voor vertegenwoordiging van mensen met een beperking binnen de Iriscare-structuren, zodat hun rechten en behoeften worden gerespecteerd.
Beperkingen mogen niet langer als een last worden gezien, maar als een realiteit die in het overheidsbeleid moet worden geïntegreerd. De implementatie van mensenrechten mag niet afhankelijk zijn van budgettaire toewijzingen of een wachtlijst. Menselijke waardigheid is niet onderhandelbaar en de mechanismen die deze ondermijnen, moeten met vastberadenheid worden bestreden. Elke dag zonder een gelegaliseerde BAP is een dag waarop levens worden belemmerd, koppels en gezinnen worden verzwakt en echte inclusiviteit wordt vergeten.
Gerelateerde artikels









