Persoonlijke Assistentie 20 jaar: ‘Ik ben geen kostenpost, ik ben een investering waard’

Laat ons beginnen met een klassiek voorstellingsrondje.

Glenn: Ik ben Glenn Conings, ik ben 31 jaar, ik heb sinds 2012 een Persoonsvolgend Budget en woon in een eigen appartement. Ik heb een aangeboren hersenverlamming (cerebrale parese) en daardoor ben ik aan de 4 ledematen beperkt en spastisch, en ben ik ook rolstoelgebonden. Via een speciaal plan heb ik na het buitengewoon onderwijs een paar vakken gevolgd aan de universiteit, waaronder beleids- en bestuurskunde. Ik ben heel actief binnen bijstandsorganisatie Onafhankelijke Leven, waar ik ook als stagiair heb gewerkt en nu alles rond beleid mee opvolg.

Kenny: Ik ben Kenny, ik woon in Sint-Truiden met mijn vriendin, dochter en honden. Ik ben de vaste assistent (32 uur per week) van Glenn sinds 2014. Daarvoor heb ik 10 jaar in de bouw gewerkt.

Hoe hebben jullie elkaar gevonden?

Glenn: Kenny’s vriendin werkt in de school waar ik altijd gezeten heb.

Kenny: Na zijn schoolcarrière sprak hij nog af met de mensen van Opvoeden, daar ging hij al eens iets mee drinken. Mijn vriendin vroeg me op een keer of ik wou meekomen. We gingen ook eens samen op vakantie met een hele groep. Achteraf kreeg ik dan van Glenn de vraag of ik zijn assistent wou worden.

Glenn: Eigenlijk had ik op die vakantie een minder fijne assistent, dus heb ik die laten gaan en gewisseld voor Kenny (lacht).

Kenny: Toen Glenn me de vraag stelde, werkte ik niet. Door een ongeval met de motor is mijn enkel vrij fel beschadigd, waardoor het heel moeilijk werd om nog in de bouwsector te blijven werken.

Dagelijks leven

Hoe zou je Persoonlijke Assistentie uitleggen aan iemand die er nog niets van kent?

Glenn: Eigenlijk is het ADL-ondersteuning: Algemeen Dagelijks Leven. Voor mij betekent het meer vrijheid. Als ik in een instelling zou zitten, dan zou het voor mij niet lukken omdat ik een speciaal karakter heb. Ik luister niet zo goed, dus al die regels en schema’s zouden niets voor mij zijn. Ik beslis graag zelf over mijn dag.

Als jij in je omgeving vertelt dat je werkt als persoonlijk assistent van een persoon met een handicap, hoe reageren mensen dan? Welk beeld hebben ze van het werk dat je doet?

Kenny: De job lijkt het meest bekend bij mensen uit de zorg en sociaal werkers, maar daarbuiten heb ik de indruk dat velen het nog niet kennen. Wanneer het ter sprake komt, wil iedereen weten wat ik precies doe. Dan antwoord ik: ‘Gewoon de dagdagelijkse dingen. Glenn helpen bij het winkelen, de afwas doen, eten, naar toilet gaan, … ‘

Glenn, wat zijn voor jou de essentiële eigenschappen van een persoonlijk assistent?

Glenn: Goh, wat een vraag. Daar heb ik zo nog niet over nagedacht. Een assistent moet toch wel een beetje sociaal zijn, en flexibel. Ik moet hem een toffe kerel vinden. Belangrijk bij mij is ook dat hij niet met mijn voeten speelt, want dat is het gevaar wel bij mij, dat mensen misbruik durven maken. Daar moet ik voor opletten. Humor is voor mij ook belangrijk.

Kenny, hoe schat jij dat in? Op welke manier vormen jullie een goed team?

Kenny: Ik ben veel rustiger dan Glenn, ik probeer zo weinig mogelijk stress te hebben en me niet te fel op te jagen.

Glenn: Ja, dat is heel goed, want ik ben nogal een stresskip en had ook al assistenten die nog meer stress hadden dan ik. Dat kwam niet goed.

De wereld ontdekken

Hoe verliep bij jullie de opleiding? Glenn, ben jij Kenny’s opleider geweest?

Glenn: Zoiets, ja. Ik kan het vrij goed uitleggen.

Kenny: We kregen ook wat hulp van de verpleging om alles goed onder de knie te krijgen.

Ben jij als budgethouder zelf klaargestoomd om werkgever te zijn? Om alle administratie te regelen, zoals de verzekering van je assistent, … ?

Glenn: Daar dient de bijstandsorganisatie voor. Die ondersteunen mij bij al mijn vragen. Ik heb een coach van Onafhankelijk Leven die een paar keer per jaar komt om me te begeleiden bij de papierberg. Je kan ook naar de advieslijn bellen, maar dat nummer ken ik nu niet vanbuiten.

Even over naar de praktijk: neem je mij eens mee doorheen een gemiddelde dag?

Glenn: Dat is een moeilijke vraag omdat de dagen bij mij altijd zo verschillend is.

Kenny: De ochtenden verlopen meestal hetzelfde. Ik kom binnen en vraag of Glenn iets nodig heeft terwijl hij wacht op de verpleging. Die komt hem wassen, aankleden en in de rolwagen zetten. Daarbij ondersteun ik waar nodig. Daarna is het helemaal aan Glenn om de dag in te vullen. Na het ontbijt vertrekken wij meestal met de auto ergens naartoe. Voor corona gingen wij overal naartoe: Brussel, Gent, Antwerpen, noem maar op, … Op een goed jaar rijden we toch zo’n 40.000 kilometer.

Glenn: Ik bezoek graag van alles!

Jij ontdekt de wereld dankzij je assistent?

Glenn: Zo kan je het zeggen.

Kenny: Glenn zegt waar naartoe en ik rij. ’s Middags eten we dan samen en in de namiddag komt de kinesist, dus daar stemmen we ons dan altijd wat op af, aangezien die bijna dagelijks aan huis komt. Daar help ik ook bij de transfer van de stoel naar het bed, en terug. Tegen 16 uur vertrek ik hier meestal.

Even alles op een rij: er komt dagelijks iemand voor de medische zorgen, er komt een kinesist en je hebt Kenny als je persoonlijk assistent voor net geen 8 uur per dag. Krijg je nog andere vormen van ondersteuning?

Glenn: Ik heb een poetshulp die op maandag komt en mijn mama kan heel goed koken, dus zij komt dan ’s avonds naar hier of ik ga bij haar langs.

Heb je ook nachtassistentie?

Glenn: Neen, daarvoor heb ik onvoldoende budget. Ik slaap normaal gezien alleen, maar heb wel een alarmsysteem mocht er toch een noodgeval zijn.

De mens centraal

Als je zelf een aantal dingen zou mogen veranderen aan het systeem van Persoonlijke Assistentie, wat zou je dan graag anders zien?

Glenn: Openeindregeling, dat zou ik willen. Wanneer je recht hebt op een budget, dat je het dan ook automatisch krijgt. Geen wachtlijsten meer. Ik zou ook meer naar het Canadese systeem willen gaan. In Canada staat de persoon centraal en om de paar weken kom het hele team rond iemand samen om te spreken met de persoon met de beperking zelf om te zien of alles goed loopt.

Kenny: Wat voor mij beter geregeld zou mogen worden is de zoektocht van personen met een handicap naar een persoonlijk assistent. Gewoon één overzichtelijke plek waar je elkaar kan vinden.

Die is er! Assistentiejobs.be

 

• Lees ook: Stijn Vlerick vertelt over zijn platform Assistentiejobs.be

 

Persoonlijke assistentie bestaat nu 20 jaar, hoe zou jij willen dat het binnen nu en nog eens 20 jaar loopt?

Glenn: Als de wachtlijsten voor het grootste gedeelte opgelost zouden zijn, dan zou ik al content zijn. Volledig weg, daar durf ik niet op te hopen.

Geen kostenpost

Heb je nog een boodschap aan de beleidsmakers om het belang van Persoonlijke Assistentie te onderstrepen?

Glenn: Het is zo belangrijk voor het zelfbeeld van mensen met een beperking en voor het mentaal welzijn. Politici moeten het niet als een kost zien, het is in de eerste plaats een investering. Mensen die persoonlijke assistentie krijgen, kunnen mensen tewerkstellen en zelf ook gaan werken. Politici zien ons veel te veel als een kostenpost.

Kenny: Iedereen moet het recht hebben om z’n leven te leven, om bijvoorbeeld te kiezen wanneer hij opstaat en gaat slapen, waar hij naartoe wil gaan en wanneer, … Assistentie geeft mensen meer vrijheid om te doen en te laten wat ze willen, om niet heel hun leven te moeten wachten op alles en iedereen. Kijk maar eens naar hoe het met ons openbaar vervoer gesteld is. Hoe moeilijk het is voor mensen met een handicap om ergens te geraken.

Afsluitend, welke dromen heb je in het leven?

Glenn: Ik heb nog van alle dromen, maar ik heb de laatste paar jaar zo veel gezondheidsproblemen gehad en ik ben ook een paar vrienden verloren. Ik ben nu uit die put aan het geraken, stilletjes aan, dus kan ik me daar weer meer op gaan focussen. Daarbij is mijn assistent essentieel omdat ik anders fysiek veel te beperkt ben.

Alle foto's in dit interview werden gemaakt door Sien Verstraeten.