Wanneer zelfs nood van tafel wordt geveegd

Bekijk hier het artikel met de reportage, het studiogesprek met de minister : Mensen met beperking botsen op strenge procedure voor noodsituaties: "Als mijn ouders waren omgekomen bij een ongeval, had ik wel budget gekregen" | VRT NWS: nieuws

Reacties

We verzamelden enkele reacties na het bekijken van het het studiogesprek tussen Kathleen Cools en  Hilde Crevits. 

Joke Mariman: “Als ik naar de Vlaamse begroting voor 2023 kijk, dan is het duidelijk: het is niet voldoende. De Vlaamse regering kan daarmee noch mij, nog anderen genoeg ondersteuning bieden. Dat is enorm verontrustend, want onze noden gaan niet weg, integendeel.”

Eddy Schelfhout: "In haar reactie op mijn tussenkomst verwijst de minister naar wat Rechtstreeks Toegankelijke Hulp kan doen voor mij en voor andere mensen in prioriteitengroep 3. Welnu, de minister is hier mis. Rechtstreeks Toegankelijke Hulp biedt níet de structurele ondersteuning je nodig hebt. Rechtstreeks Toegankelijke Hulp kan níet zomaar met jou boodschappen gaan doen. Dat is hun taak niet. Echt niet. Die gaan met u wel mee naar de dokter maar dingen die je met een persoonlijke assistent mag doen mag je níet per definitie doen met de mensen van RTH. Ik denk bijvoorbeeld aan meegaan naar een vergadering, of assisteren bij toiletbezoek. Ik heb gewoon het recht op mijn persoonsvolgend budget waar ik mijn eigen persoonlijke assistentie mee kan organiseren om een onafhankelijk leven te leiden. Niets meer en ook niets minder. Ik ben geen tweederangsburger."

Rechtsbijstandsverzekering

Wie op een wachtlijst belandt bereidt zich doorgaans niet voor om voor de rechter zijn of haar rechten op te eisen. Toch blijken mensen met een handicap in situaties terecht te komen waarin ze het niet eens zijn met de gang van zaken of met een beslissing van het VAPH en beroep willen aantekenen. Een rechtsbijstandsverzekering afsluiten kan ervoor zorgen dat je vlotter de stap naar de rechtbank zet en meer mogelijkheden hebt om je advocaat zelf te kiezen.  

Wie is er nu eigenlijk verantwoordelijk? 

In het studiogesprek verwijst de minister naar het feit dat Karl Meesters een herziening had kunnen aanvragen. Als hij dat gedaan had en in prioriteitencategorie 1 terecht was gekomen dan had hij nu een budget gehad, maakt ze zich sterk. Dat zou kunnen, maar zouden we verder moeten onderzoeken. 

Wat vindt GRIP?

Maar er zijn sowieso heel veel ALS-en en MAAR-en aan het verhaal "als het dringender wordt moeten mensen maar een herziening aanvragen". Zo simpel is het dus niet. Ten eerste moet je al goed geïnformeerd zijn en bovendien weet je gewoon niet van tevoren wat de regering gaat beslissen. Ten tweede: politieke beloftes worden niet altijd nagekomen. Ten derde: ook aanvragen voor prioriteitengroep 1 worden vaak geweigerd. Enzovoort. 

Het levert een wrange nasmaak op. Karl Meesters had al lang een persoonsvolgend budget moeten krijgen toen hij op de wachtlijst stond. Dat is de verantwoordelijkheid van de minister en de Vlaamse Regering. Toen hij in een noodsituatie belandde had hij meteen zijn PVB moeten krijgen. Ook dat is de verantwoordelijkheid van de minister en de Vlaamse regering. De procedure noodsituatie is zo strikt en moet zo strikt worden toegepast dat mensen die in nood zitten niet worden erkend. Statussen noodsituaties worden ook gewoon onterecht geweigerd. 

Hoe staat het nu met die 188 mensen die noodsituatie aanvroegen maar geweigerd kregen? 

Wachtenden verantwoordelijk stellen voor hun eigen (gemiste) kansen?

Tijdens het studiogesprek kwam ook een fragment aan bod met Eddy Schelfhout uit een eerdere uitzending van Terzake. Eddy wacht al 18 jaar op een PVB. Lees hier Eddy's getuigenis van een paar maanden geleden in het kader van de Freedom Drive 2022.

In Terzake getuigde Eddy hoe het is om 18 jaar op die wachtlijst te staan. Dit is leven in een uitzichtloze situatie. Eddy staat sinds 2004 op de wachtlijst en werd ingedeeld in prioriteitengroep 3. Hij staat dus ongeveer bovenaan de lijst in prioriteitengroep 3. Wanneer de regering budget inzet op die prioriteitengroep is er een kans dat hij zijn persoonsvolgend budget krijgt. Maar de engagementen van de huidige Vlaamse Regering naar de mensen die tot 20 jaar al wachten in prioriteitengroep 3 zijn nul. Wat de toekomst brengt is onduidelijk.

Eddy is dus een van de duizenden mensen die zich vertwijfeld afvragen of ze een herziening moeten aanvragen met de vraag om in een hogere prioriteitengroep te worden geregistreerd. In de veronderstelling zo meer kans te maken op een persoonsvolgend budget. Want, zoals de minister nog eens herhaalde in Terzake, de regering zet wel geld in op prioriteitengroep 1.

Er is 1 grote MAAR: als je naar een hogere prioriteitengroep verhuist en opnieuw geregistreerd wordt op de wachtlijst maar dan in die nieuwe prioriteitengroep, dan krijg je een nieuwe registratiedatum. Eddy zou dan bijvoorbeeld een datum in 2023 krijgen. En het is die nieuwe registratiedatum in 2023 en NIET zijn oorspronkelijke registratiedatum in 2004 die telt voor de chronologische toewijzing van budgetten in de betreffende prioriteitengroep. Bijvoorbeeld als de regering 10 miljoen euro inzet op een bepaalde prioriteitengroep, dan begint men bij de persoon met de oudste registratiedatum in die prioriteitengroep. En zo gaat men verder tot de 10 miljoen euroo is uitgedeeld.

Men vertrekt dus van de vroegst geregistreerde in die prioriteitengroep. Maar dat is daarom nog niet de langst wachtende op de wachtlijst!

Wat vindt GRIP?

Door de oorspronkelijke registratiedatum op de wachtlijst te negeren en een nieuwe datum te geven als je naar een hogere prioriteitengroep verhuist, creëert de regering zelf extra druk en stress bij de mensen die wachten op hun persoonsvolgend budget. Mensen worden in een onmogelijke positie gebracht door die keuze te moeten maken. Als je naar een hogere prioriteitengroep gaat en de regering beslist de maand erop om toch wat geld in te zetten op de langst wachtenden in je oorspronkelijke prioriteitengroep dan heb je verkeerd gegokt. 

Niemand heeft een glazen bol. Ook met deze maatregel maakt de regering de wachtende zelf "verantwoordelijk" maar dit plaatst de mensen voor een verschrikkelijk dilemma. Dit kan opgelost worden door de oorspronkelijke aanvraagdatum en registratiedatum ten allen tijde te behouden.

De oorspronkelijke data behouden zou ook gemakkelijker een goed beeld geven in de absolute en gemiddelde wachttijden, nodig voor de rapportage rond het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap. Het kost de minister niets om ervoor te zorgen dat de oorspronkelijke aanvraagdatum behouden blijft bij verhuis naar een hogere prioriteitengroep.

De oorspronkelijke registratiedatum van de mensen erkennen en gebruiken voor chronologische toewijzing, ook bij verhuis naar een hogere prioriteitengroep, is niet meer dan logisch. Hiervoor zorgen kost de minister niks. Waarop wacht ze? 

Voor alle duidelijkheid: iedereen op de wachtlijst moet zijn of haar persoonsvolgend budget krijgen. Politieke prioriteiten moeten veranderen, in België is er geld genoeg aanwezig om de mensenrechten van personen met een handicap te eerbiedigen.