Mensen stappen naar rechter voor volledig PVB

Experiment prioriteitengroep 2

Herman en de moeder van Glenn getuigen dat ze niet akkoord gaan met de beslissing om hen minder dan de helft te geven van het persooonsvolgend budget waar ze al langer dan vijf jaar voor op de wachtlijst staan. 

Herman stapte al naar de rechter, hij diende zijn verzoekschrift al in. De ouders van Glenn bereiden hun dossier bij de rechtbank voor. 

• GRIP maakte een modelverzoekschrift dat iedereen die naar de arbeidsrechtbank wil stappen kan gebruiken. Bekijk ons persbericht en klik door naar artikel met het modelverzoekschrift en begeleidende uitleg. 
• Lees hieronder de tekst van het artikel in Het Laatste Nieuws. 

Voor alle duidelijkheid: slechts 1.100 mensen in prioriteitengroep 2 van de wachtlijst worden gevat door het experiment met de deelbudgetten. Duizenden anderen blijven sowieso zonder zelfs een deelbudget op de wachtlijst staan. In juni 2022 stonden er 5.737 mensen in de prioriteitengroep 2 op de wachtlijst. Meer info over de evolutie van aantal mensen en wachttijden vind je in dit artikel op onze website. 

Tientallen mensen met handicap willen overheid voor rechter slepen, na “experiment” met halve uitkering. “Alsof je enkel van maandag tot woensdag zorg nodig hebt”

Joppe Nuyts

“Ik heb mijn job al moeten opgegeven, dag en nacht zorg ik voor mijn zoon.” Julienne Mertens is ten einde raad. Al jaren wacht ze op een persoonsvolgend budget voor haar zoon Glenn. Met dat geld zou ze zijn meest dringende zorg kunnen betalen. Begin december hoorde ze dat ze voorlopig maar de helft van dat budget zal krijgen. Net als tientallen anderen wil ze daarom de Vlaamse overheid voor de rechter slepen. “Met dit bedrag kunnen we onmogelijk de zorg regelen die we nodig hebben.”

“Vertel het maar eens aan je zoon met het verstand van een kleuter. Al jouw vriendjes mogen naar de instelling, maar jij moet thuisblijven", zucht Julienne Mertens (52). Haar zoon Glenn (27) heeft het fragile X-syndroom, een zeldzame verstandelijke beperking. Al meer dan zes jaar wacht ze op zijn persoonsvolgend budget. Met dat budget zou ze de zorg en ondersteuning voor Glenn kunnen kopen, die ze nu dag en nacht zélf geeft.

Begin december kregen ze plots goed nieuws in de brievenbus: Glenn zou eindelijk zijn persoonsvolgend budget krijgen. Of toch de helft, een ‘deelbudget’, samen met nog 1.099 andere mensen uit zijn prioriteitsklasse. “Eerst waren we enthousiast, tot we ontdekten dat het absoluut niet genoeg zou zijn om hem te helpen. Glenn gaat twee dagen per week naar een daginstelling, waar hij klusjes opknapt. Afval recycleren, kabels strippen of kaarsjes maken. Zolang hij maar bezig is. Hij wíl graag elke dag gaan, maar met de helft van dat budget zal er weinig veranderen.”

“Mensonterend”

“Nu zouden we een kleine 28.000 euro krijgen voor Glenn, minder dan de helft van de 61.000 euro waar hij recht op heeft.” De reden: het budget is er gewoon niet. Maar ook wil de Vlaamse Regering uitzoeken waar mensen zoals Glenn het geld aan zouden uitgeven. “Een experiment”, valt letterlijk in de brief te lezen. “Dat is gewoon mensonterend”, zegt Julienne gefrustreerd. “De overheid wéét hoeveel ze nodig heeft en waar hij dat aan zou uitgeven. Ze hebben dat zelf berekend toen ze zijn budget moesten onderzoeken.”

Wat dan weer niet in de brief staat: door het deelbudget te aanvaarden, verliest Glenn een aantal andere uitkeringen die hij daarvoor kreeg. “Daar zijn we zelf moeten achterkomen”, zegt Julienne gefrustreerd. “Ons zorgbudget, dat 300 euro per maand telt, zijn we bijvoorbeeld kwijt. Wie een laag persoonsvolgend budget heeft, komt nu door die halvering misschien nog slechter uit dan daarvoor.”

Na ruim 6 jaar wachten is de maat vol voor Julienne en haar gezin. “We stappen naar de arbeidsrechtbank. Als we niets doen, verandert er ook niets. Je kan toch ook niet tegen iemand die op pensioen gaat zeggen dat hij de eerste 10 jaar maar de helft zal krijgen?” Glenn blijft nog op de wachtlijst staan voor het resterende deel van zijn budget, “maar als alles op dezelfde manier verloopt, kan dat nog jaren duren”, vreest Julienne.

Je kan toch ook niet tegen iemand die op pensioen gaat zeggen dat hij de eerste 10 jaar maar de helft zal krijgen?

Julienne Mertens, Mama van Glenn

Julienne en haar gezin zijn niet de enige die naar de rechtbank stapten. Volgens VZW GRIP, de mensenrechtenorganisatie voor personen met een handicap in Vlaanderen, willen tientallen mensen in dezelfde situatie de overheid ook voor de rechter slepen. “Als de overheid zó onbetrouwbaar is, dan is het niet onlogisch dat mensen de weg naar de rechtbank zoeken”, zegt voorzitter Luc Demarez. “Op onze website hebben we sinds kort een modelverzoekschrift gepubliceerd, dat iedereen kan afdrukken en invullen. Wie wil, kan hier juridische stappen mee zetten.”

Volgens Demarez raakt het experiment bovendien kant noch wal. “Eerst doet men uitgebreid onderzoek naar welke ondersteuning de mensen nodig hebben, en daarna willen ze nog eens onderzoeken of ze ook met de helft van dat budget toekomen? Dat is compleet absurd. Mensen hebben echt voldoende ondersteuning nodig, met een half budget kom je er niet om bijvoorbeeld zelfstandig te wonen. Dan zou je bijvoorbeeld slechts van maandag tot woensdag hulp kunnen krijgen, maar de rest van de week is je handicap er ook nog. Daardoor gaan de resultaten ook geen correct beeld schetsen.”

Tussen de 80-jarigen

Die zorg deelt ook Herman Hillen (64) sinds november, toen hij de brief las. Hij heeft CMT, een aandoening waardoor hij niet meer kan wandelen. Wanneer we hem bezoeken in woonzorgcentrum Apfelbaum Antwerpen en vragen hoe het gaat, antwoordt hij: “Wat denk je zelf? Ik ben 64 en verblijf al vijf jaar noodgedwongen in een rusthuis.”

“Ik woon hier niet graag, maar ik heb geen andere keuze”, zegt Herman, duidelijk terneergeslagen. “Ik zit hier door mijn aandoening, maar vooral ook omdat ik het persoonsvolgend budget niet heb om zelfstandig te kunnen wonen.” Herman verblijft in een kamertje op de vierde verdieping, tussen de mensen die vaak 20 jaar ouder zijn dan hij. “Ik moet al vijf jaar elke maand nog 500 euro bovenop mijn pensioen leggen. In maart is al mijn spaargeld op en moet ik naar het OCMW.”

Ik moet al vijf jaar elke maand nog 500 euro bovenop mijn pensioen leggen. In maart is al mijn spaargeld op en moet ik naar het OCMW.

Herman Hillen

Herman zoekt naar een assistentiewoning, maar overal krijgt hij dezelfde boodschap: uw budget volstaat niet. “Ik heb recht op 36.000 euro per jaar, en zelfs dat is eigenlijk te krap. Met de helft van dat budget kan ik dus niets doen.” Daarmee is Herman hét voorbeeld van waarom zo’n deelbudget weinig nut heeft. “Het is voor mij onmogelijk om met een half budget het woonzorgcentrum te verlaten en weer in de maatschappij te wonen, waardoor ik het geld aan andere zaken zou uitgeven. Als de overheid dan ziet dat ik er iets leuk mee zou doen, zouden ze dan concluderen dat ik te veel krijg?”

Volgens minister Crevits is de keuze voor zo'n deelbudget een persoonlijke en individuele afweging en behoudt iedereen alle rechten als ze daarvoor kiezen. “Iedereen behoudt zijn plaats voor een persoonsvolgend budget. Wie kiest voor het behoud van de huidige ondersteuning, kan dat ook. Samen met de sector zijn we nagegaan hoe we met de beschikbare middelen zoveel mogelijk mensen in prioriteitengroep 2 konden helpen. We zetten ook in op wetenschappelijk onderzoek om te weten hoe we in de toekomst kunnen bijsturen. In de toekomst zullen er nog extra investeringsinspanningen nodig zijn.”

Tientallen mensen met handicap willen overheid voor rechter slepen, na “experiment” met halve uitkering. “Alsof je enkel van maandag tot woensdag zorg nodig hebt” | Binnenland | hln.be

Vragen rond dit artikel

Als je vragen hebt rond dit artikel kan je mailen naar katrijn@gripvzw.be