Wat betekent het Decreet Leersteun nu voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften?
"Elke leerling in Vlaanderen heeft recht op de juiste ondersteuning", zegt minister Weyts op zijn website.
"Iedere persoon met een handicap heeft recht op volledige inclusie in de samenleving, met inbegrip van het recht op redelijke aanpassingen", zegt de Grondwet.
Start nieuwe Decreet Leersteun
Op 1 september start het lang verwachte Decreet Leersteun. Respecteert dit decreet de grondwet en het VN-Verdrag Handicap? Wordt het M-decreet effectief afgeschaft? Verlaat Vlaanderen het pad van inclusief onderwijs? Kunnen kinderen met een handicap nog steeds les volgen in het gewoon onderwijs? Wat met de continuïteit van de ondersteuning?
Respecteert het Decreet Leersteun de grondwet en het VN-Verdrag Handicap?
Neen.
Leerlingen met een handicap krijgen nog steeds meer ondersteuning in het buitengewoon onderwijs dan in het gewoon onderwijs. Hierdoor worden veel kinderen en hun ouders gedwongen om te kiezen voor buitengewoon onderwijs. Momenteel is de keuze inclusief onderwijs en buitengewoon onderwijs niet gelijkwaardig.
Het Decreet Leersteun blijft segregatie in de hand werken. De regering blijft extra investeren in het buitengewoon onderwijs (lees ook: Alweer een forse stijging van het aantal leerlingen het buitengewoon onderwijs) en er is nog steeds geen plan om te evolueren naar 1 kwaliteitsvol inclusief onderwijssysteem.
Wordt het M-decreet effectief afgeschaft?
Ja en neen.
De naam M-decreet zal niet meer gebruikt worden maar de maatregelen die ondertussen in allerlei decreten opgenomen zijn, worden niet verwijderd:
- Elk kind heeft en blijft recht hebben op inschrijving in het gewoon onderwijs.
- Elk kind met een specifieke onderwijsbehoefte blijft recht hebben op redelijke aanpassingen.
- Als de gewone school onvoldoende ondersteuning kan bieden of zelf ondersteuning nodig heeft, kan ze nog steeds beroep doen op ondersteuners uit een leersteuncentrum (voorheen ondersteuningsnetwerk).
- Scholen dienen zich blijvend te professionaliseren om leerlingen met specifieke onderwijsnoden te kunnen ondersteunen in fase 0 en 1 maar ook in fase 2 en 3.
- De pedagogische begeleidingsdienst zal, zoals voorheen, scholen blijven ondersteunen als het gaat over leerlingen met specifieke onderwijsnoden.
Verlaat Vlaanderen het pad van inclusief onderwijs?
Neen, al laat minister Weyts uitschijnen van wel door het buitengewoon onderwijs te benoemen als de juiste plaats voor veel leerlingen.
De in 2015 genomen maatregelen via het M-decreet blijven bestaan. Het nieuwe decreet gaat voornamelijk over de leersteuncentra en de ambten van de ondersteuners.
Maar er wordt ook een Kenniscentrum Leerpunt in het leven geroepen dat samen met de pedagogische begeleidingsdienst scholen zal ondersteunen bij het uitbouwen van fase 0 en 1 van het zorgcontinuüm.
Er is ook een Commissie inclusief onderwijs opgericht die tegen eind juni 2024 een rapport zal afleveren hoe inclusief onderwijs verder uit te breiden. De commissie heeft als opdracht een advies te formuleren over de evolutie naar een nog meer inclusief onderwijs en de rol van gewoon en buitengewoon onderwijs.
Door het Decreet Leersteun is inclusief onderwijs binnen Vlaanderen echter nog niet gerealiseerd. De overheid blijft investeren in buitengewoon onderwijs door er extra plaatsen te creëren. Het is duidelijk dat het Decreet Leersteun weinig ambitie toont voor meer inclusief onderwijs.
Kunnen kinderen met een handicap nog steeds les volgen in het gewoon onderwijs?
Ja.
Alle leerlingen met of zonder specifieke onderwijsnoden hebben recht om zich in te schrijven in het gewoon onderwijs. Enkel de leerlingen met een verslag individueel aangepast curriculum (voorheen: verslag buitengewoon onderwijs) en een OV4-verslag (nieuw) schrijven in 'onder ontbindende voorwaarde'.
Leerlingen met een OV4-verslag volgen het gemeenschappelijk curriculum maar zouden toch onder inschrijving 'onder ontbindende voorwaarde' vallen volgens de minister. Dit is echter nog niet terug te vinden in de wetgeving.
Wat met de continuïteit van de ondersteuning?
Hoe zal de ondersteuning voor de leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben in september verlopen? Het kabinet van minister Weyts zegt dat het werkveld klaar is om op 1 september uit de startblokken te schieten.
GRIP hoopt dat het kabinet gelijk heeft maar ervaring leert ons dat veel leerlingen tot na het novemberverlof moeten wachten vooraleer ze effectieve ondersteuning ontvangen. Hopelijk zal minister Weyts het met zijn nieuw decreet op dit vlak beter doen dan met het M-decreet.
Wat als je vragen hebt over een inclusietraject?
Het Steunpunt voor Inclusie is een project van Ouders voor Inclusie. Binnen het Steunpunt staan projectmedewerkers klaar om ouders coachend bij te staan.
Lees ook
- Wat als busvervoer voor leerlingen buitengewoon onderwijs overbodig werd?
- Hoe meer buitengewoon onderwijs hoe beter. Is dit onderwijsbeleid wel legaal?
- Stop met het uitbreiden van het buitengewoon en investeer in kwalitatief inclusief onderwijs
- Vlaamse Regering verlaat met het Decreet Leersteun het pad van de echte inclusie
- Inschrijven met een verslag, hoe gaat dat? (Steunpunt voor Inclusie)